د طالبانو د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر وایي، افغانستان ته وارداتي درمل نه یوازې په لوړه بیه تمامېږي؛ بلکې له هېواده په زیاته کچه د اسعارو د وتلو لامل هم کېږي.
نوموړي دغه څرګندونې تېره ورځ د درملو تولیدي کارخونو ته د طالبانو د عامې روغتیا وزارت لهخوا د تصدیق پاڼو د وېش په غونډه کې کړې دي.
هغه په دغه ناسته کې د درملو د تولیدي کارخونو له مسوولانو غوښتي، چې له ملي او نړۍوالو معیارونو سره سم درمل تولید کړي.هغه ویلي: «که په هېواد کې د درملو تولیدي فابریکې له ملي او نړۍوالو معیارونو سره سم درمل تولید کړي، دا به نه یوازې لویه لاسته راوړنه وي؛ بلکې پر وارداتي درملو به د هېواد تکیه راکمه کړي.»نوموړي دارنګه له ټولو ادارو غوښتي، چې د ملا هبتالله د حکم له مخې له کورنیو تولیداتو استفاده وکړي او خپلو معیاري روغتیایي تولیداتو ته لومړيتوب ورکړي.
افغانستان ته تر ډېره د اړتیا وړ درملو لویه برخه له ګاونډیو هېوادونو واردېږي؛ خو نیوکې دا دی، چې دغه هېوادونه افغانستان ته بې کیفیته درمل واردوي.
که څه هم طالبانو په وار، وار ویلي، چې دوی به د بې کیفیته درملو د واردولو مخه ونیسي؛ خو لا تر اوسه پورې یې په دې تړاو کوم عملي اقدام نه دی کړی.
له کندهار څخه سرچينو افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته د سېشنبې په ورځ (د غويي ۳۰مه) ویلي، چې طالبانو په تېر یوه کال کې د پخواني جمهوريت د نظاميانو د کورنۍ غړي، دوستان او وټس اپ کې د خبرو په پلمه تر ۵۰۰ زيات ملکي کسان د سیاسي مجرمینو په نوم زنداني کړي دي.
د سرچينو په خبره، نیول شويو کسانو یوه یې هم په تېر نظام کې دندې نه درلودې.
د نیول شویو زندانیانو له ډلې یو زنداني وايي: «طالبانو زه د فېسبوک پر پوسټ راوستلی یم، زما په څېر لسګونه نور بندیان هم دي، که دې د دوی پر مشر نیوکه وکړه خو بيخي دې کافر ګڼي.»
د یو بل زنداني د کورنۍ غړي افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته ویلي: «په ډېر زحمت مو د کشر ورور سره د لیدو اجازه واخیسته، هغه یې له وسله والو جبهو سره د همکارۍ په تور یوه اوونۍ سخت شکنجه کړی و اوس یې هېڅ محکمه هم مهلومه نه ده.»
سرچينې زياتوي، چې دغه کسان هره ورځي فزيکي او ذهنې شکنجه کېږي او له کورنیو سره یې د لیدو وخت هم نه ورکول کېږي.
د کندهار لوی زندان کې دغه نیول شوي کسان وايي، چې له اسنادو، مدافع وکیل او قانوني بهير پرته له یوه کال څخه تر ۱۵ کلونو د بند په سزا محکوم شوي.
د دوی په خبره، نظامي محکمه د ملکي کسانو له جرمونو سره هېڅ تړاو نه لري.
له دې زندانیانو شاوخوا ۲۰ کسانو د طالبانو مشر هبت الله اخوندزاده ته يوه ګډه عریضه لېږلې او د پاملرنې غوښتنه یې ورڅخه کړې.
دغه عریضه او د هبت الله له لوري امضاء شوی سند هم افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته رسېدلی.
هبت الله د همدې بندیانو په عریضه پاڼه لیکلي: «که دا واقعت ولري، ۱۴ میاشتې بندیان شوي وي، جرم یې تکراري نه وي نو خوشې يې کړئ.»
د زندانیانو کورنۍ وايي، چې د طالبانو نظامي محکمه د خپل مشر له امر سرغړونه کوي او په سیاسي جرم د دغو نیول شویو کسانو هېڅ پوښتنه نه کوي.
دغه کورنۍ د طالبانو له شکنجو، ناوړه چلند او ظلم څخه هم شکایت کوي او غوښتنه کوي، چې له زندانیانو سره دې قانوني او انساني چلند وشي.
تېر کال د ملګرو ملتونو ترڅنګ يو شمېر هېوادونو او سازمانو د طالبانو تر واک لاندي زندانونو کې د شکنجو او زندانیانو سره د ناسم چلند په اړه اندېښنې ښودلې وې.
اخوا، تر دې وړاندې بیا یو شمېر داسې راپورونه خپاره شوي و چې ویل کېده د طالبانو په بندخونو کې د بندیانو د وضعیت د څېړلو بهیر پیلېږي.
په دې راپورونو کې راغلي و، چې د طالبانو مشر ملا هبت الله اخوندزاده په کندهار کې د کابیني په یوې غونډه کې دستور ورکړی و، چې په دې برخه کې دې یوه ځانګړې کمېټه هم جوړه شي.
د دې راپورونو له مخې، یاده کمېټه د عالي دیوان په مشرۍ او د بېلابېلو وزارتونو او عمومي ریاستونو د استازو په غړیتوب سره جوړېده.
تر دغو راپورونو وروسته بیا معلومه نه شوه، چې یاده کمېټه جوړه شوه او که نه.
له بندیانو سره د ناسم چلند په اړه کورنۍ په داسې حال کې شکایت کوي، چې د یادې ډلې له بندخونو د لسګونو فعالینو، خبریالانو او د تېر نظام د سرتېرو د شکنجو او ځورولو راپورونه خپرېږي.
څه موده مخکې افغانستان انټرنشنل - پښتو یو څېړنیز راپور خپور کړی و، چې په کې راغلي و د طالبانو د استخباراتو په عمومي او ولایتي ریاستونو کې تورنو اشخاصو ته ۳۱ ډوله بېلابېلې شکنجې ورکول کېږي.
په لښتو او لرګیو وهل، په یخو اوبو کې ډوبول، د برېښنا شاکونه، پر پښو وهل، جنسي الې ته فشار ورکول، په جنسي الې پورې وزن تړل، د شور او ځوږ اورول، بې خوبي، په ګرمو اوبو کې ډوبول، سا بندول، د نوکانو اېستل، ژبې او غوږونو ته په پلاس فشار ورکول، له لاسونو ځوړندول، له پښو ځوړندول، په کوچنۍ پنجره کې بندول، اوږدمهاله تیاره کې ساتل، پر اوبو بندیز، د سینو د څوکو مروړل، له کوڅیو او ویښتو تړل، په خوله کې د اوبو پایپ ورکول، اوږدمهاله درول، پر مقعد د اوسپنیزې الې منډل، د کمې ډوډۍ ورکول، په سره سیخ داغل، د اوړي په موسم کې لمر ته کښېنول، د ژمي په موسم کې یخ ته کښېنول، بشپړ لوڅول او تذلیلي شکنجه، د کورنۍ او خپلوانو ګواښل، د سترګو تړل، د خوا بدوونکو درملو ورکول، د شا له خوا د ښي لاس او پښې او کیڼ لاس او پښې تړل او پړمخې اچول هغه شکنجې دي، چې د طالبانو په بندخونو کې بندیان ورسره مخ کېږي.
یاده ډله د دوی له نظام څخه د بغاوت، له بهرنیو رسنیو سره د اړیکې، له داعش سره د اړیکې، له مقاومت او ازادۍ جبهې سره د اړیکې او د پخواني جمهوري نظام امنیتي ادارو کې د دندې ترسره کول هغه لاملونه دي، چې زرګونه کسان یې په تور بندیان شوي دي.