ډبلیو اېچ او: د کډوالو دوامداره راستنېدو په افغانستان کې د روغتیا ستونزې لا پسې ډېرې کړي
د روغتیا نړۍوال سازمان وایي، چې له ګاونډیو هېوادونو څخه د افغانانو دوامداره ایستلو په افغانستان کې د روغتیا شته ستونزې لا پسې ډېرې کړې دي.
دغه سازمان زیاتوي، چې یوازې د تېر اپریل په میاشت کې له پاکستان څخه له ۱۰۰ زرو ډیر کډوال راستانه شوي، چې ډيری یې ښځې او ماشومان دي.
وايي، په داسې حال کې چې په افغانستان کې دننه د خلکو پراخ بې ځایه کیدلو، وچکالۍ، د خوړو ناامني، د ناروغیو خپرېدلو او د «کویډ ۱۹» وبا د پرله پسې اغیزو په ګډون دغه هېواد د ننګونو له پېچلې لړۍ سره مخ دی.
د روغتیا نړيوال سازمان د افغانستان د روغتیا بیړنیو حالاتو د پروګرام مشر ډاکټر جمشید تنولي وویل: «مونږ هڅه کوو چې ترڅو د روغتیایي کړکیچ خطرونه کم کړو او د ټولنې روغتیا، په ځانګړې توګه د ښځو او ماشومانو روغتیا خوندي کړو.»
تنولي زیاته کړه: «مونږ له شته سرچینو څخه په استفادې، د راستنیدونکو لپاره په صفري نقطو او همدارنګه د بیرته راستنیدو په سیمو کې د اړتیا وړ روغتیایي خدماتو چمتو کولو ته لومړیتوب ورکوو.»
ډاکټر تنولي، خبرداری ورکړ، چې که پر وخت ملاتړ او د ژوند ژغورونکو روغتیایي خدماتو چمتو کولو پرته به دا راستنیدونکي د ناروغیو له خپریدو، اړینې بیړنۍ پاملرنې او رواني روغتیا ملاتړ ته د لاسرسي نشتوالی په ګډون د مخ په زیاتیدونکو خطرونو سره مخ شي.
هغه په افغانستان کې د شته روغتیایي سیستم کمزورتیا ته په اشارې سره وویل: «د اړینو روغتیایي خدماتو او طبي اکمالاتو لپاره، په ځانګړي ډول د ټراما او د زیږون روغتیايي کڅوړو او په مهمو سرحدي نقطو او د بیرته راستنیدو په سیمو کې د ناروغیو څارنې او د وبا په وړاندې د ظرفیت پیاوړی کولو په موخه اضافي تمویل ته خورا اړتیا ده.»
د یادولو وړ ده، چې څو ورځې وړاندې د طالبانو د عامې روغتیا وزیر نور جلال جلالي د روغتیا نړیوال سازمان له استازي ایډوین سینیزا سلاوډر څخه غوښتي و، چې د روغتیا په برخه کې ورسره ځانګړې همکاري وکړي.
یاد سازمان په خپل یوه راپور کې ویلي و، چې د امریکا پراختیایي مرستو له کبله په دغه هېواد کې یو شمېر روغتونونه تړل شوي او په دې برخه کې بودجه هم د پام وړ را کمه شوې ده.
په راپور کې راغلي و، چې طالبان د افغانستان د روغتیايي سېسټم د چلولو لپاره هېڅ ډول تګلاره، کافي بودجه او هوډ نه لري چې له کبله یې ناروغان له ګڼو ننګوونو سره مخ دي.
همدا راز وېره ښوول شوې وه، چې د افغانستان روغتیایي سکټور د ګړنګ پر غاړه ولاړ دی او که لازم اقدامات ونه شي؛ نو دا ناورین به لا پراخ شي.