د ژغورنې نړۍواله کمېټه: د امریکا د سفر بندیزونو پرېکړې د کورنیو جلا کېدو ګواښ رامنځته کړی
د ژغورنې نړۍواله کمېټه وايي، د امريکا لهخوا د ۱۲ هېوادونو پر وګړو د سفر بنديز که څه هم ځینې استثناوې لري؛ خو د دغو هېوادونو ډېری خلک په ځانګړې توګه د هغو افغانانو د کورنۍ غړي چې امريکا ته تللي، له خپلو خپلوانو څخه د جلا کېدو له ګواښ سره مخ دي.
دغه کمېټه زياتوي، امريکا د خپلو انساني ارزښتونو څخه په شا شوې او د افغانستان په ګډون یې د هغو هېوادونو څخه د پناه غوښتونکو د ورتګ لاره تړلې چې خلک یې ډېر زیان منوونکي دي او خوندي چاپېریال ته اړتیا لري.
یادې کمېټې د پنجشنبې په ورځ په یوې خبرپاڼه کې ویلي، د ولسمشر ډونالډ ټرمپ نوی فرمان له مخې کورنۍ په «بې رحمانه او ناعادلانه» توګه سره جلا کوي.
خبرپاڼه کاږي، دغه بندیز امریکا ته د هغو کسانو د ننوتو مخه هم ډب کړې چې له جګړو، ناورینونو او ځورونو تښتېدلي دي.
تمه ده، چې د ټرمپ نوی بنديز د روانې (جون مياشتې په ۹مه نېټه) پلې شي چې پر بنسټ به یې د ۱۲ هېوادونو وګړي امریکا ته له سفر کولو منعه او همدا راز د اوو نورو هېوادونو پر اوسېدونکو به سخت محدودیتونه ولګول شي.
دغه بندیز به ډېر هغه کسان اغېزمن کړي، چې د جګړو، تاوتریخوالي یا زور زیاتي له امله د خپل ټاټوبي پرېښودو ته اړ شوي دي.
د ژغورنې نړۍوالې کمیټې په وینا، د افغانستان په ګډون دغو هېوادونو له ډلې ځینې یې د ۲۰۲۵کال د بېړنۍ پاملرنې په نوملړ کې شامل دي چې له جدي ناورینونو سره مخ دي او د سختو حالاتو د رامنځته کېدو یا زیاتېدو له ګواښ سره مخ دي.
که څه هم دغه بنديز هغو افغانانو ته استثنا ورکوي، چې د کډوالۍ د ځانګړو ویزو قضیې لري او همدا راز د ایران ځینو لږکیو ته هم په کې معافیت شته؛ خو د یادو هېوادونو سره نور زیات شمېر تړاو لرونکي کسان ترې محرومېږي. دغه بندیز حتی د بېړنیو بشري حالاتو لپاره هم کومه ځانګړې استثنا نه لري.
یاده کمېټه باور لري، چې دغه بندیز نه یوازې په نوملړ کې د شاملو هېوادونو وګړي اغېزمنوي؛ بلکې پر امریکایي وګړو به هم تاثیرات ولري.
ویل شوي، چې دغه اقدام په امریکا کې د مېشتو کسانو د کورنیو، مېرمنو او ماشومانو د یو ځای کېدو پر وړاندې هم خنډ دی.
د ژغورنې کمېټې د رهبرۍ یوه غړي هانس ون ډوېرډ وویل: «د حکومت لهخوا د ځينو ملتونو د وګړو پر امريکا د ننوتو بنديز يو توپيري او زيان رسوونکی اقدام دی. دغه بنديز د نړۍ له هغو هېوادونو څخه د خلکو راتګ منعه کوي، چې تر ټولو زيات زيانمن او کړېدلي دي. پناه اخيستوونکي او کډوال د امريکا لپاره نه امنيتي ګواښ دی، نه اقتصادي؛ برعکس هغوی د امريکا په ټولنيزه، اقتصادي او کلتوري برخه کې مهمه ونډه لري».
د ټرمپ دغه پرېکړه په داسې حال کې ده، چې د افغانستان په ګډون په یو شمېر هېوادونو کې د دغه هېواد د ځواکونو او بهرنیو ادارو ۲۰۰ زره کارکوونکي د سفرونو د بندیزو له دغه پرېکړې اندېښمن دي.
د امریکا پخواني افغان متحدین له واشنګټنه غواړي، چې ورسره دې په کړو ژمنو ودرېږي او ژر تر ژره دې ورته د سفر اسانتیاوې برابرې کړي.
وېره شته که امریکا خپلو دغو متحدینو ته د پناه غوښتنې قضیې ژر تر ژره مخ ته یونسي؛ نو د طالبانو له لوري به له سختو او مرګوني ګواښونو سره مخ شي.