په بلخ کې د طالبانو د والي دفتر وايي، د چین یو خصوصي شرکت له طالبانو سره د پراخې اقتصادي همکارۍ هوډ څرګند کړی او ویلي یې دي، چې ډېر ژر به د واخان له لارې د افغانستان او چین تر منځ یو ګډ سوداګریز بازار جوړ شي.
د طالبانو په وینا، یاد شرکت غواړي چې د بلخ په ګډون د هېواد په یو شمېر ولایتونو کې په بنسټیزو برخو کې پراخه پانګونه وکړي.
د شنبې په ورځ د یاد شرکت درې تنه لوړپوړي مسوولین وینکتون، یازونګ او رین سن لین د طالبانو د بلخ له والي ملا محمد یوسف وفا سره د لیدنې پر مهال د پانګونې دا تفصیلي پلانونه شریک کړل.
په بلخ کې د طالبانو د والي دفتر د یکشنبې په په ورځ په یوې خپره شوې خبرپاڼه کې ویلي: «د دې لیدنې پر مهال د اقتصادي پراختیا، تولید، معادن، سړک جوړونې، رېل پټلۍ، زراعت، او تجارتي ښارونو جوړونې په برخو کې پراخ بحثونه وشول.»
د واخان له لارې د ګډ بازار جوړېدل
په خبرپاڼه کې راغلي، د چیني شرکت مسوولینو څرګنده کړې چې پلان لري د واخان له لارې د افغانستان او چین ترمنځ یو ګډ سوداګریز بازار جوړ کړي، چې په کې به د دواړو هېوادونو تولیدات وړاندې کېږي.
دوی باور لري، چې دا بازار به د دواړو لوریو لپاره د سوداګرۍ مهمه دروازه شي.
خبرپاڼه کې دغه راز زیاته شوې، دا بازار به افغانانو ته دا فرصت برابر کړي چې چینایي تولیداتو ته مستقیم لاسرسی ولري او همداراز افغاني تولیدات هم د صادراتو لپاره نوي بازارونه ومومي.
په بلخ ولایت کې د صنعتي پراختیا تمرکز
د طالبانو خبرپاڼه کې راغلي، یاد خصوصي شرکت اعلان کړی چې غواړي د بلخ ولایت په حیرتان ښارګوټي کې یو صنعتي پارک جوړ کړي.
د دوی په وینا، دا پارک به له لسو تر سلو پورې فابریکې ولري، چې په مستقیمه توګه به د هېواد تولید لوړ کړي او سلګونه کاري فرصتونه به رامنځته کړي.
د خبرپاڼې له مخې، د شرکت مسوولینو همداراز وویل چې دوی غواړي د بلخ د "کود او برق" فابریکې ماشینونه تقویه کړي، ترڅو سیمهییز تولید لا زیات شي.
د معادن، رېل پټلۍ او نورو برخو پراخ پلانونه
د بلخ ولایت په دغه خبرپاڼه کې راغلي: «د شرکت د پلان له مخې، بامیان کې به د ډبرو سکرو د استخراج په بدل کې د برېښنا تولیدي فابریکه جوړېږي. همداراز له کندهار څخه تر هرات پورې د رېل پټلۍ جوړولو، د تخریب شويو سړکونو معیاري ترمیم، د کانالونو جوړول او د درهء صوف د ډبرو سکرو د معیاري استخراج لپاره هم پراخ پلانونه لري. د دوی د معلوماتو له مخې، یاد سکاره به پر ۱۵۰ کیلومتره اوږد مسیر په یوه ساعت کې تر ۷۰۰۰ ټنه پورې استخراج شي.»
دوی زیاته کړې، چې د جبلالسراج د سیمې د سمنټو فابریکې د ماشینونو ترمیم، د نفتو د استخراج او د کندهار په ولایت کې د اوښانو د یو ستر فارم او د شېدو د تولید فابریکې جوړول هم د دوی د کارونو برخه ده.
په خبرپاڼه کې راغلي: «محمد یوسف وفا د دې پانګه وال شرکت له هڅو هرکلی کوي او ډاډ ورکوي چې اسلامي امارت به د پانګه والو د هر مثبت ګام ملاتړ کوي.»
د وفا په خبره: «د افغانستان دروازې د مشروع، شفاف او ولسپالو پانګونو لپاره پرانیستې دي او موږ چمتو یو چې لازمې اسانتیاوې برابرې کړو.»
د طالبانو او چین نږدې کېدونکې اړیکې
په دې وروستیو کې د طالبانو او د چین ترمنځ اړیکې په چټکۍ سره نږدې شوي دي.
چین نه یوازې په کابل کې د طالبانو د سفیر اسناد ته ضمني رسمیت ورکړی، بلکې د اقتصادي، امنیتي او سیاسي همکاریو لپاره یې مستقیمې اړیکې هم پراخې کړې دي.
په ۲۰۲۳ او ۲۰۲۴ کلونو کې چین د افغانستان په معادن، ټرانسپورټ او زېربناوو کې د پانګونې هوکړې لاسلیک کړې، چې یوه مهمه بېلګهیې د چینايي شرکت له لوري د نفتو د استخراج پروژه ده.
همداراز، چین د افغانستان د اقتصادي انزوا د ماتولو لپاره د "واخان دهلېز" ارزښت ته سترګې پر لار دی، څو د سیمې له هېوادونو سره د افغانستان وصلول اسانه کړي.
چین د "یو کمربند – یوه لار" (BRI) نوښت په چوکاټ کې هڅه کوي د افغانستان له جغرافیوي موقعیت څخه د ټرانزیټ او سوداګرۍ لپاره ګټه پورته کړي، په داسې حال کې چې طالبان هم دا اړیکې د نړۍوالو پانګه والو د جذب لپاره یو فرصت بولي.
