د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت خبر ورکړی، چې د یو لوړپوړي ترکمنستاني پلاوي په حضور کې یې د تور غونډۍ بندر د پراختیا او پهکې د تاسیساتو رغولو پروژه په عملي توګه پیل کړه. دغه وزارت وایي، یاده پروژه به د شاوخوا ۷مېلیونه امریکایي ډالرو په لګښت د یو کال په موده کې بشپړه شي.
د چهارشنبې په ورځ د (تلې ۲مه) د یاد وزارت په خبرپاڼه کې زیاته شوې، چې دغه پروژه په ۵۰جریبه ځمکه کې پلي کېږي. د طالباو د ټولګټو وزارت د اوسپنې پټلۍ مرستیال مولوي محمد اسحاق اخوندزاده دغه پروژه د ترکمنستان او افغانستان لپاره ګټوره بللې ده.
په هرات کې د طالبانو والي مولانا اسلام جار د دغه پروژې د پرانېستلو پر مهال ویلي، چې د دغه پروژې بشپړېدل به د افغانستان پر اقتصادي ودې مثبتې اغېزې وکړي. د تورغوندۍ بندر په هرات ولایت کې له ترکمنستان سره پر پوله پروت دی او د ترکمنستان په ګډون د منځنۍ اسیا له یو شمېر نورو هېوادونو سره د ټرانزیټ او سوداګرۍ په برخه کې مهم بلل کېږي.
د دغه بندر چارې داسې مهال پراخېږي، چې طالبانو د ازبکستان په ګډون د منځنۍ اسیا له یو شمېر نورو هېوادونو سره هم خپلې سوداګریزې او اقتصادي اړیکې ډېرې کړې دي. د کارپوهانو په وینا؛ طالبان په نړۍ کې له سختو بندیزونو او محدودیتونو سره مخ دي او د اړیکو لپاره یوازې د منځنۍ اسیا هېوادونه ور پاتې دي.
باورونه دا دي، چې د منځنۍ اسیا هېوادونو په ګډون روسیه او چین هم د امنیتي مجبوریو له امله طالبانو سره اړیکې پالي؛ ځکه یاد هېوادونه د طالبانو په شتون کې له افغانستان نه ځانته د ترهګرو شته ګواښونه ګوري.
نوموړې د بګرام هوایي اډې د احتمالي کارونې په اړه د امریکا د تګلارې په اړه له څرګندونو ډډه وکړه او ویې ویل، چې په دې اړه باید سپینه ماڼۍ نظر ورکړي. خو هغې ټینګار وکړ، چې له ترهګرۍ سره مبارزه لا هم د امریکا له لومړیتوبونو څخه ده او طالبان باید د خپلو ژمنو پابند پاتې شي.
دا څرګندونې تر هغه وروسته کېږي، چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ افشا کړه چې د واشنګټن چارواکي له طالبانو سره د بګرام هوایي اډې د کارولو په اړه خبرې کوي.
ټرمپ په ګواښوونکي لهجه له طالبانو غوښتنه کړې وه، چې یاده اډه امریکا ته وسپاري، خو طالبانو دا غوښتنه رد کړې او پر ځای یې له واشنګټن سره د اقتصادي او سیاسي اړیکو د پراخېدو غوښتنه کړې ده.
امریکا چې طالبان «ترهګره ډله» ګڼي، تراوسه یې د یادې ډلې واکمني د بشري حقونو د نقض او له ترهګرو ډلو سره د اړیکو له امله په رسمیت نه ده پېژندلې.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاندې وویل: «موږ غواړو چې ټول هغه امریکایان چې په ناحقه نیول شوي دي، ژر تر ژره خوشې شي.»
امریکا تر اوسه نه ده څرګنده کړې، چې له محمود شاه حبیبي پرته څو نور امریکایي وګړي د طالبانو په بند کې دي. په وروستیو کې د بندیانو په چارو کې د امریکا د ولسمشر سلاکار اډم بولر په مشرۍ یو پلاوي کابل ته سفر وکړ، څو د امریکایي بندیانو د خوشې کېدو په اړه له طالبانو سره خبرې وکړي، خو د دغې لیدنې پایلې لا نه دي اعلان شوي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاندې زیاته کړه، چې د طالبانو "ظالمانه سیاستونه" د افغانستان ټولنیز او بشري ناورین نور هم ژور کړی دی. هغې د فقر، بېکارۍ او د اساسي خدمتونو د نشتون یادونه وکړه او له طالبانو یې وغوښتل، چې د خلکو د ستونزو د حل لپاره عملي ګامونه واخلي.
هغې په ډاګه کړه، چې امریکا په تېرو درېیو لسیزو کې د افغان ولس ملاتړ کړی او اوس وخت د طالبانو دی چې د افغانستان له خلکو ملاتړ وکړي.
د یادولو وړ ده، چې په تېرو څلورو کلونو کې امریکا د طالبانو د واکمنۍ پر مهال له افغانستان سره د نږدې څلور میلیارد ډالرو مرسته کړې، خو د ټرمپ په حکومت کې دغه بشري مرستې بندې شوې دي.
