د بېځایه شویو نړۍواله اداره چې د نړۍ په کچه د بېځایه شویو او کډوالو افغانانو استازیتوب کوي، په یوه پرانیستي لیک کې له ډونالډ ټرمپ او د ملګرو ملتونو له سرمنشي غوښتنه کړې، چې د واشنګټن په تازه مرګوني پېښه کې ټول افغانان تورن نه کړي او پر دوی دې سیاسي فشارونه نه واردوي.
دغې ادارې په خپل لیک کې په واشنګتن ډيسي کې د رحمانالله لکڼوال له خوا د امریکا د ملي ګارډ پر دوو سرتېرو ډزې غندلي او د پیښې د قربانیانو له کورنۍ سره یې غمرازي کړې ده.
رحمانالله لکنوال چې د افغانستان د حکومت د سقوط په لومړیو ورځو کې امریکا ته تللی و، د لیندۍ په پنځمه د سپینې ماڼۍ په څنډه کې د امریکا د ملي ګارډ پر دوو سرتېرو ډزې وکړې. یوه ورځ وروسته، یوه سرتېرې د سختو ټپونو له امله په روغتون کې مړه شوه.
یادې ادارې ویلي، له دې پېښې وروسته په امریکا کې د افغان کډوالو په اړه ناسم بحثونه پارېدلي چې دوی د یوه فرد کړنه پر ټولو افغانانو تپي.
په لیک کې ټینګار شوی، چې افغان کډوال له جګړې، سیاسي فشار، اقتصادي سقوط او د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د سیستماتیک ظلم او جنسیتي تبعیض له امله له خپلو کورونو وتلي دي، نه په خپله خوښه او باید د یوه کس د کړنې له امله ټولې ټولنې ته د شک په سترګه ونه کتل شي.
لیک کې راغلي: «موږ په درناوې غوښتنه کوو چې د دې غمیزې په نامه باید پر افغان کډوالو، پناه غوښتونکو یا نورو بېځایه شویو افغانانو د ټولییزې سزا، بدنامۍ او سیاستي غبرګون هڅې ونه شي.»
لیک کې راغلي، چې اوس مهال د طالبانو تر واکمنۍ لاندې افغانان له منظم ظلم، د جنسیت پر بنسټ تبعیض «جنسیتي اپارټایډ»، سیاسي تعقیب، اقتصادي سقوط او د انسانیت ضد ناورین سره مخ دي. لیک زیاتوي، چې دا یوازې ادعا نه ده؛ د ملګرو ملتونو د بشري حقونو لکه د یوناما او د بشري حقونو د شورا راپورونه یې مستند ثبوتونه دي.
لیک کې زیاته شوې، چې د بېځایه شویو ادارې د ارېزونا ایالت پوهنتون سره په ګډه د «افغانستان څلور کاله وروسته: جبري بېځایهکېدل، اصلي لاملونه او د سولې لار» تر نامه لاندې نړۍوال کنفرانس جوړ کړ. د لیک له مخې، په دې کنفرانس کې د امریکا او متحدینو پخواني ډېپلوماټان، جنرالان، د پخواني حکومت غړي، کارپوهان، د ښځو مشران او نور متخصصین برخه وال وو.
لیک کې ویل شوي، چې د دوی ګډو موندنو یو لړ سپارښتنې وړاندې کړې چې کولای شي د جبري بېځایه کېدو اصلي لاملونه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د پرېکړهلیکونو سره په مطابقت په داسې ډول حل کړي، چې د امریکا کورنی امنیت، سیمه ییز ثبات او نړۍوال امنیت پیاوړی کړي.
په دغه پرانیستي لیک کې د بېځایه شویو نړۍوالې ادارې له ولسمشر ټرمپ او د ملګرو ملتونو له سرمنشي او امنیت شورا څخه غوښتي، چې د ملګرو ملتونو تر چتر لاندې د افغانستان لپاره یو مشروع او ټولګډونه سیاسي بهیر رهبري کړي او بېځایه شوې ښځې باید د هر سیاسي بهیر په مرکز کې وي، د ترهګرۍ، جنګي جرمونو او جنسیتي ځورونې قضیو ته حساب ورکونه جدي کړي، د ښځو او نجونو پر وړاندې د طالبانو محدودیتونه د هر ډول سیاسي تعامل شرط وګرځوي، له یونیسیار او سیمي هېوادونو سره په ګډه دې د افغان کډوالو جبري شړل ودروي او د پخوانیو نظامي ځواکونو د خوندیتوب لپاره دې اقدام وکړي، پر طالبانو لګول شوي بندیزونه دې وساتل شي، خو بشري مرستې دې خوندي کړي او د افغانستان اقتصادي، روغتیايي او اقلیمي بحران ته دې د جدي ګواښ په توګه وګوري.
په دې غوښتنو کې یوه یې دا ده، چې امریکا باید د افغانانو لپاره د بیا میشتېدو، د کورنیو یوځای کېدو او قانوني اقامت لارې پراخې کړي.
دا لیک په داسې حال کې ټرمپ او ګوترېش ته لېږل کېږي، چې د لیندۍ په پنځمه رحمانالله لکڼوال چې د افغانستان د حکومت د سقوط په لومړیو ورځو کې امریکا ته تللی و، د سپینې ماڼۍ په څنډه کې د امریکا د ملي ګارډ پر دوو سرتېرو ډزې وکړې. یوه ورځ وروسته، یوه سرتېرې د سختو ټپونو له امله په روغتون کې مړه شوه.
له دې پېښې وروسته، ډونالډ ټرمپ د افغانانو د کډوالۍ پر ټولو دوسیو د رسېدګۍ پروسه ودروله او اعلان یې وکړ، چې د هغو افغانانو دوسیې هم بیا له سره پلټل کېږي چې د بایډن د ادارې په کلونو کې امریکا ته داخل شوي دي.
ټرمپ همدارنګه د افغانستان پاسپورټ لرونکو ته د ویزې ورکولو بهیر د نامعلومه وخت لپاره وځنډاوه.
د امریکا ولسمشر بیا د یوه خبریال د پوښتنې په ځواب کې وویل، چې د دې پرېکړې لپاره «مشخص وخت» په پام کې نه لري او دا تعلیق به «د اوږدې مودې لپاره» په خپل حال پاتې شي.
همدا راز امریکا ته د تګ په تمه په پاکستان کې مېشتو افغان کډوالو په یوې اعلامیه کې ویلي، چې دوی باید د رحمانالله لکڼوال د انفرادي برید قرباني نه شي؛ هغه افغان چې په امریکا کې یې د ملي ګارډ پر دوو سرتېرو ډزې کړې وې. دوی له امریکا غوښتي، چې د وړ کډوالو د لېږد بهیر دې بېرته پیل کړي.
