د روسیې ولسمشرولادیمیر پوتین د پنجشنبې په ورځ هند ته دوه ورځنی سفر پیلوي، چې د روسي نفتو، د توغندیو دفاعي سیستمونو او جنګي الوتکو د پلور لپاره هڅې وکړي او هغه انرژي او دفاعي اړیکې بېرته ورغوي چې د امریکا تر فشار لاندې کمزورې شوې دي.
روسیه له ډېرو کلونو راهیسې هند ته مهمې وسلې وړاندې کوي او د۲۰۲۲ کال له فبرورۍ راهیسې چې مسکو پر اوکراین برید وکړ، نوی ډیلی د روسي سمندري نفتو تر ټولو لوی پېرودونکی ګرځېدلی. خو دا میاشت تمه کېږي چې هند د روسي نفتو واردات تر ټولو ټیټ حد ته ورسوي، ځکه بندیزونه سخت شوي او هند د امریکا د نفتو او ګازو اخیستل ډېر کړي دي.
پوتین، چې څلور کاله وروسته لومړی ځل نوي ډیلي ته ځي، د هند له لومړي وزیر نریندرا مودي سره د سرمشریزې لپاره روان دی. د روسیې دفاع وزیر اندري بيلاوسوف او پراخ سوداګریزاو صنعتي پلاوی به هم له نوموړي سره مل وي.
د اتلانتیک شورا شنونکي مایکل کوګلمن رویټرز ته وویل: « د پوتین سفر د هند لپاره یو فرصت دی چې له مسکو سره خپله ځانګړې اړیکه بېرته ټینګه کړي او په نويو دفاعي معاملاتو کې پرمختګ وکړي».
که څه هم هغه زیاتوي، چې ډېر احتمالي اعلانونه به د ټیټې کچې یا اسانه تر لاسه کېدونکي تړونونه وي.
د ټرمپ فاکتور
هندي چارواکي اندېښنه لري چې له روسیې سره د انرژي یا دفاعي تړون هره هڅه کېدای شي د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ سخت غبرګون را وپاروي.
ټرمپ په اګست میاشت کې د هند پر صادراتو تعرفه ۵۰ سلنه ته لوړه کړه، ځکه هند د روسي نفتو اخیستل نه وو کم کړي.
د پوتین له سفر وړاندې، نوي ډیلي او مسکو د دفاع، ترانسپورټ او کرنې په برخو کې خبرې وکړې.
په اګست کې دواړو خواوو هوکړه وکړه چې د هند او د روسیې په مشرۍ د اورواسیا اقتصادي اتحادیې ترمنځ د ازادې سوداګرۍ د تړون خبرې پیل کړي. دوی په ملکي اټومي انرژۍ کې د همکاریو د پراخېدو په اړه هم خبرې کوي.
د پوتین په پلاوي کې د زرغون بانک مشر، د روسي وسلو دولتي صادروونکي روسوبورون اېکسپورټ او تر بندیزونو لاندې د روس نفت او ګازپروم نفت شرکتونو مشران شامل دي.
زرغون بانک ویلي، دوی غواړي د هند په زیربناوو کې پانګونه وکړي او په هندي روپۍ د پراخو راکړو ورکړو ملاتړ وکړي، ځکه د هند او روسیې ډېری سوداګري په روپیو ترسره کېږي. بانک وايي، د هند له خوا د روسي توکو د وارداتو د پراخېدو لپاره یې نوې مالي اسانتیاوې پیل کړي دي.
رپوټونه وايي مسکو به له هند څخه د تخنیکي تجهیزاتو په ترلاسه کولو کې مرسته وغواړي، ځکه بندیزونو یې نړیوالو کمپنیو ته لاسرسی ستونزمن کړی دی.
هند هیله لري چې د کال تر پایه له امریکا سره د سوداګرۍ تړون لاسلیک کړي، ځکه ډېری هندي تصفیه خونو د روسي نفتو اخیستل بند کړي، خو اوس چې روسیه بیا تخفیفونه زیاتوي، ځینې دولتي تصفیېخونې یې د اخیستو لپاره لېوالې دي.
هند د روسیې دفاعي ملاتړ ته اړتیا لري
هند نه غواړي له روسیې سره خپلې دفاعي اړیکې کمزورې کړي، ځکه د هند ډېرې جنګي الوتکې او وسلې روسۍ دي او تخنیکي ملاتړ ته اړتیا لري. د هند د دفاع سکرتر راجیش کمار سینګ ویلي، «هند نه شي کولی د روسیې له دفاعي ملاتړ پرته خپلې اړتیاوې پوره کړي».
روسۍ سوخو۳۰جنګي الوتکې د هند د هوايي ځواک ستره برخه جوړوي او روسیې هند ته خپله تر ټولو پرمختللې جنګي الوتکه سو۵۷ هم وړاندیز کړې ده. دا موضوع به په خبرو کې مطرح شي، خو هند لا پرېکړه نه ده کړې.
هند به د اېس ۴۰۰دفاعي سیستم د نورو واحدونو اخیستو پر سر هم خبرې وکړي.
هندي شنونکي وايي، د اوکراین جګړې د پای ته رسېدو لپاره د امریکا–روسیې وروستۍ خبرې کېدای شي هند ته له مسکو سره د اړیکو د پراخولوفرصت ور کړي.
