په پنجشېر ولایت کې د طالبانو د والي ویاند سیفالدین لټون ویلي، چې د دغه ولايت ۵زره او ۴۳۵ قيراطه زمرد د ۱۸۹زره او ۹۹۰ افغانیو په ارزښت پلورل شوي دي. هغه زیاته کړې، چې دغه زمرد د طالبانو د سیمهییزو چارواکو او سوداګرو په حضور کې پلورل شوي دي.
د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت د اوسپنې پټلۍ مرستیال مولوي محمد اسحاق صاحبزاده د افغانستان لپاره د قزاقستان ولسمشر ځانګړي استازي پرکین توکوموف سره لیدلي او د دواړو هېوادونو ترمنځ یې د اوسپنې پټلۍ او ټرانسپورټي پروژو د پراختیا په اړه خبرې کړې دي.
د یاد وزارت لهخوا په خپرې شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې په دې لیدنه کې دواړه لوریو د اورګاډي پټلۍ د پروژو پرمختګ، د سوداګرۍ اسانتیا او د ترانسپورتي شبکې د پیاوړتیا پر اهمیت ټینګار کړی. په خبرپاڼه کې راغلي، توکوموف د دواړو هېوادونو ترمنځ د اقتصادي همکارۍ او د اوسپنې پټلۍ د پروژو پرمخ وړلو ملاتړ څرګند کړ.
ښاغلي صاحبزاده وویل، چې د قزاقستان سره د همکارۍ پروژه نه یوازې د سوداګرۍ لپاره فرصتونه رامنځته کوي؛ بلکې د ترانسپورتي شبکې د عصري کولو او د بار وړلو د ظرفیت لوړولو په برخه کې به هم اړینه مرسته وکړي.
هغه همداراز د افغانستان په ترانسپورتي سکتور کې د شته ستونزو یادونه وکړه، چې د سړکونو خراب حالت، د بار وړلو محدود ظرفیتونه او د وارداتي او صادراتي توکو د رسولو ستونزې یې د اقتصادي پرمختګ خنډ لاملونه دي.
په پای کې دواړو لوریو ټینګار وکړ، چې د افغانستان د ترانسپورتي سکتور د پراختیا لپاره سیمهییزه همکارۍ حیاتي دي؛ څو وکولای شي په سوداګرۍ او اقتصادي پرمختګ کې مثبت بدلونونه راولي.
ملګرو ملتونو اعلان کړی، چې د راتلونکي کال لپاره یې د خپلې بودجې څخه پاکستان ته ۶۴.۹ مېلیون ډالره بشري مرسته ځانګړې کړې ده. د یاد سازمان په وینا؛ دغه پیسې به په پاکستان کې د ۱.۹ مېلیونه زیان منونکو د ملاتړ په برخه کې ولګول شي.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت خبر ورکړی، چې د دغه وزارت لپاره د دوی وزیر سراج الدین حقاني د قزاقستان د ولسمشر ځانګړي استازي یرکین توکوموف سره کتلي او د دواړو هېوادونو ترمنځ د اقتصادي، امنیتي او سوداګریزو همکارۍ پر پراختیا یې خبرې کړې دي.
د دغه وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې په دغه لیدنه کې توکوموف د افغانستان او قزاقستان ترمنځ د دوه اړخیزې سوداګرۍ، پراخو اړیکو او د اورګاډي پټلۍ په څېر مهمو اقتصادي پروژو د پلي کېدو ملاتړ څرګند کړی.
د خبرپاڼې له مخې؛ هغه دارنګه د پولو د امنیت پیاوړتیا، د نشهیي توکو پر ضد مبارزې او د ترکمنستان له لارې د رېلپټلۍ د جوړولو په برخو کې د همکارۍ د دوام ډاډ ورکړ. خبرپاڼه زیاتوي، سراج الدین حقاني د قزاقستان د همکارۍ له هڅو مننه کړې او د دواړو هېوادونو اړیکې یې ستایلې دي.
هغه ویلي: «افغانستان د امن، سوداګرۍ او پرمختګ پر لور روان دی او له قزاقستان نه د ښه نیت او سیمهییزې همکارۍ تمه لري.» خبرپاڼه کاږي، د دواړه لوریو په دې لیدنه کې پر سیمهییزې همکارۍ، اقتصادي پروژو او د امنیتي چارو د همغږۍ پر اهمیت ټینګار وشو.
د بېپولې خبریالانو کلنی راپور ښیي، ایران د هغو هېوادونو په کتار کې راغلی چې تر ټولو زیات شمېر خبریالان پهکې بندیان دي. د راپور له مخې؛ دا مهال په ایران کې ۲۱خبریالان بندیان دي او یو یې تری تم دی.
په دغه نوملړ کې تر چین، روسیې او میانمار وروسته چې تر ټولو ډېر خبریالان پهکې بندیان دي، بېلاروس، ویتنام، اذربایجان، ایران، مصر، اسراییل او سعودي عربستان په ترتیب سره راغلي دي.
د ملګرو ملتونو د ماشومانو ملاتړ صندوق (یونېسف) استازي تاج الدین اویوواله سمنګان ولایت ته په خپل سفر کې د زلزله ځپلو وضعیت له نږدې لیدلی. هغه ویلي، د ژمي په رارسېدو په افغانستان کې زلزله ځپلي بېړني ملاتړ ته اړتیا لري.
هغه وایي:« زلزله ځپلې کورنۍ پراخې او بېړنۍ مرستې ته اړتیا لري؛ ترڅو خپل ماشومان د سړې هوا څخه خوندي او ګرم وساتي.» نوموړی زیاتوي، په دغه زلزله ځپلو سیمو کې ماشومان تودو جامو او کمپلو ته اړتیا لري.
د نوموړي په وینا؛ د وروستۍ زلزلې له امله د ګڼو کورونو چتونه پرېوتي او زلزله ځپلې کورنۍ د سرپناه ستونزې لري.
تر دې وړاندې د روغتیا نړۍوال سازمان هم راپور ورکړی و، چې د افغانستان په شمال کې وروستۍ زلزلې په ځانګړي ډول په سمنګان ولایت کې پراخ زیانونه اړولي او زېربناوې یې زیانمنې کړې دي. د دغه سازمان په وینا؛ په زلزله ځپلو سیمو کې ۱۳۱۹ کورونه ویجاړ شوي دي.
د افغانستان په شمال کې وروستۍ زورورې زلزلې په بلخ ولایت کې ۱۲کسان مړه او ۶۳۵ټپیان کړي او دارنګه په سمنګان ولایت کې یې ۱۳کسان مړه او ۴۲۱نور ټپیان کړي دي.
د کډوالۍ نړۍوالې ادارې هم تر دې وړاندې ویلي و، د افغانستان په شمالي ولایتونو کې زلزلې شاوخوا ۲۲۰زره خلک اغېزمن کړي چې پهکې داخلي بېځایه شوي او تازه ستانه شوي کډوال هم شامل دي. یادې ادارې خبرداری ورکړی، چې د ژمي په رارسېدو ډېری خلک لا هم خوندي پناه ځایونه نهلري او بېړنیو مرستو ته اړتیا لري.