د طالبانو د کورنیو چارو وزارت د دوو جلا خبرپاڼو په خپرولو سره ویلي، ځواکونو یې د کابل ښار په ۱۳مې امنیتي حوزه کې د عملیاتو پرمهال څلور غله نیولي او په شهرنو کې یې بیا له نشهیي ټابلېټونه سره دوه کسان نیولي دي.
د یاد ورازت د لومړۍ خبرپاڼې له مخې؛ نیول شويو غلو چې په بېلابېلو سیمو کې د چړې پر مټ خلک لوټل او غلاوې یې کولې، په خپل جرم اعتراف کړی. د دغه وزارت په دویمه خبرپاڼه کې راغلي، چې د کابل ښار په شهرنو سیمه کې دوه تنه د ۲۳۰۰ نشهیي ټابلېټونو سره نیول شوي دي.
پولیس وایي، یاد کسان به له لومړنیو څېړنو وروسته عدلي او قضایي بنسټونو ته وسپاري.
د طالبانو د کور او ښار جوړولو وزارت د سروې او جيایاېس ریاست تخنیکي ټیم د غزني په مرکز کې د کډوالو د دویم ښارګوټي د جوړولو چارې پیل کړې دي. دغه وزارت ویلي، دغه ښارګوټی به د کډوالو د استوګنې بنسټیزې اړتیاوې پوره کړي.
د دغه وزارت لهخوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، دغه ښارګوټی په ۱۹۰۶ جریبه ځمکه کې طرحه شوی او ۹۵۶ معیاري استوګنیزې نمرې لري چې د نږدې ۹۵۶۰ کسانو لپاره د استوګنې زمینه برابروي.
خبرپاڼه زیاتوي، د پلان له مخې د سړکونو، عامه تاسیساتو او اړینو خدمتونو اسانتیاوو لپاره ځانګړي ځایونه ټاکل شوي او ټول تفصیل د ښاري اصولو، مسلکي معیارونو او د نفوس د اړتیاوو پر بنسټ ترتیب شوی دی.
د طالبانو د کور او ښار جوړولو وزارت څرګنده کړې، چې د دغه پلان عملي کېدل به نه یوازې د کډوالو د منظمې استوګنې زمینه برابره کړي؛ بلکې د ښاري پراختیا او ټولنیز ټیکاو په برخه کې هم مهم رول ولوبوي.
د طالبانو د کور او ښار جوړولو وزارت تر دې وړاندې هم ویلي و، چې په بېلابېلو ولایتونو کې یې اړمنو کډوالو ته د ځمکو د وېش لړۍ پیل کړې ده. د دغه وزارت په وینا؛ د دایمي مېشتېدنې کمېټې له لوري کندهار، لغمان، بلخ او کندوز ولایتونو کې دغه لړۍ پیل شوې او په نورو ولایتونو کې بیا یاده لړۍ چټکه شوې ده.
سره له دې چې طالبانو افغانستان ته د بېرته ستنېدونکو کډوالو لپاره په ځینو ولایتونو کې د اوسېدو ځانګړي پنډغالي او ښارګوټي جوړ کړي؛ خو تازه ستانه شوي کډوال له بېکارۍ او د سرپناه له نهشتوالي شکایت کوي او ځینې کسان هڅه کوي بېرته پر ناقانونه لارو له هېواده ووځي.
تازه د طالبانو د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزیر مولوي عبدالکبیر هم ویلي، چې واک ته د یادې ډلې له رسېدو راهیسې ۶،۸ مېلیونه کډوال له ګاونډیو او نورو هېوادونو افغانستان ته ستانه شوي او دغه شمېره د لوړېدو په حال کې ده.
د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت خبر ورکړی، چې د روان ۱۴۰۴لمریز کال د لېندۍ په میاشت کې د افغانستان د اوسپنې پټلۍ له لارې ۶۸۴زره او ۱۰۲ مټریک ټنه انتقالات شوي دي. دغه وزارت ویلي، د دغه انتقالاتو ۱۱۵۸۱ ټنه یې صادرات وو چې ډېره برخه یې وچه مېوه، کاني ډبرې او د انارو جوس جوړوي.
د خبرپاڼې له مخې؛ په یاده موده کې د حیرتان بندر له لارې ۴۸۹زره او ۶۴۲ ټنه، د اقینې بندر له لارې ۵۰زره او ۷۵۲ ټنه، د تورغونډۍ بندر له لارې ۷۴زره او ۸۷۴ ټنه او د خواف–هرات له لارې ۶۸زره او ۸۳۴ ټنه انتقالات شوي چې ټولټال ۶۸۴زره او ۱۰۲ مټریک ټنه کېږي.
خبرپاڼه زیاتوي: «د اوسپنې پټلۍ له لارې د انتقالاتو زیاتوالی د سوداګرۍ فرصتونه زیاتوي، د ملي عوایدو لوړوالي لامل کېږي، اقتصادي ثبات رامنځته کوي او د پرمختګ او ځان بسیاینې لپاره زمینه برابروي.» یاد وزارت همدارنګه ټینګار کړی، چې هڅه کوي د انتقالاتو لپاره مناسب شرایط او د سوداګرو لپاره نورې اسانتیاوې برابرې کړي.
د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت تېره میاشت هم ویلي و، چې د روان ۱۴۰۴لمریز کال د لړم په میاشت کې د افغانستان د اوسپنې پټلۍ له لارې ۵۹۶زره او ۷۹۷ مټریک ټنه انتقالات شوي دي.
د طالبانو تر کنټرول لاندې د کډوالو ستونزو ته د رسېدنې عالي کمېسیون دارالانشاء خبر ورکړی، د دوشنبې په ورځ (د مرغومي لومړۍ نېټه) د هېواد له بېلابېلو لارو ۴۲۰ کورنۍ چې ټولټال۲۱۶۷ کسان کېږي؛ په جبري توګه افغانستان ته ستنې کړای شوې دي.
د دغه کمېسیون د راپور له مخې؛ دغه کډوال د کندهار د سپین بولدک، د ننګرهار د تورخم، د هلمند د بهرامچې، د هرات د اسلامکلا او د نیمروز د ورېښمو پله له لارې ستانه کړای شوي دي.
په دغه راپور کې راغلي، چې له دې ډلې د ننګرهار د تورخم له لارې ۱۲۰۰، د کندهار د سپین بولدک له لارې ۴۶۴، د هلمند د بهرامچې له لارې۲۸۲، د نیمروز د ورېښمو پله له لارې ۱۵۴ او د هرات د اسلامکلا له لارې۶۷ افغانان ستانه شوي دي.
دغه کمېسیون ټینګار کړی، چې ټول راستانه شوي افغانان په خپلو ولایتونو کې ثبت او د اړوندو ادارو له لوري ورته خدمتونه وړاندې شوي دي.
دا په داسې حال کې ده، چې په پاکستان او ایران کې د افغان کډوالو وضعیت د اندېښنې وړ دی. راپورونه ښيي، چې د پاکستان په بېلابېلو ښارونو کې د پولیسو د عملیاتو په لړ کې افغان کډوال د پلټنو، نیولو او جبري اېستلو له ګواښ سره مخ دي.
تازه د طالبانو د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزیر مولوي عبدالکبیر هم ویلي، چې واک ته د یادې ډلې له رسېدو راهیسې ۶،۸ مېلیونه کډوال له ګاونډیو او نورو هېوادونو افغانستان ته ستانه شوي او دغه شمېره د لوړېدو په حال کې ده.
پاکستانی سناتور جان محمد بلیدي وایي، پاکستان کې مېشت افغانان د کورنیو چارو وزارت محدودیتونو او د پولیسو د ځورونو له امله له ګڼو ستونزو سره مخ دي. هغه ویلي، دغه افغانانو د طالبانو د غچ اخیستونکو اقداماتو له وېرې پاکستان ته پناه وړې او باید د نړۍوالو قوانینو پربنسټ ورسره چلند وشي.
جان محمد بلیدي له دغه افغانانو سره په ناسته کې ویلي، چې د طالبانو د حکومت له راتګ وروسته په افغانستان کې د روښان فکره او پرمختللي ذهنیت لرونکو خلکو ژوند خورا ستونزمن شوی دی.
نوموړي ویلي، چې ګڼې افغان کورنۍ او په ځانګړې توګه هغه کسان چې له رسنیو، زدهکړې او روزنې سره تړاو لري؛ د وېرې له امله کډوال شوي او پاکستان ته یې پناه وړې ده. بلیدي وویل: «ډېری افغانان د ویزو په ترلاسه کولو پاکستان ته راغلي؛ خو د بشري چلند پر ځای هغوی د پولیسو او کورنیو چارو وزارت لهخوا ځورول کېږي او د بډې اخیستنې غوښتنې ترې کېږي.»
هغه له پاکستاني چارواکو غوښتي، چې د افغان کډوالو پر وړاندې له بشري چلند کار واخلي او د هغوی کورنۍ خوندي وساتي او د ماشومانو د زدهکړې لپاره ځانګړې پاملرنه وکړي. په دغه ناسته کې د افغان کورنیو استازو چې مشري یې نور مرجان کوله، د هغو ستونزو او ننګونو په اړه خبرې وکړې چې بېرته ستنې شوې کورنۍ او په پاکستان کې مېشت افغانان ورسره مخ دي.
دا په داسې حال کې ده، چې په پاکستان کې د افغان کډوالو د نیونې او جبري ستنونې لړۍ په چټکۍ سره روانه ده. راپورونه ښيي، چې د پاکستان په بېلابېلو ښارونو کې د پولیسو د عملیاتو په لړ کې افغان کډوال د پلټنو، نیولو او جبري اېستلو له ګواښ سره مخ دي.
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ هم ویلي، چې د ۲۰۲۵کال له پیل راهیسې نږدې ۲.۸ مېلیونه افغانان له پاکستان او ایران نه افغانستان ته ستانه شوي دي.
د جمهوري نظام پرمهال په سریلانکا کې د افغانستان سفیر او د بېځایه شویو سازمان مشر محمد اشرف حیدري په خپلو تازه څرګندونو کې ویلي، چې د افغانستان د اوږدمهاله ثبات یوازینۍ لار د سیمې هېوادونو همغږې شوې ګډه پالیسي ده؛ نه جلا اقدامات.
ښاغلي حیدري پر اېکس پاڼه لیکلي، دغه ډول سیمهییز اقدام باید پر سیاسي مشروعیت، څو اړخیزو بنسټونو او ګډو ملي ګټو ولاړ وي؛ څو افغانستان او ګاونډي هېوادونه د دوامداره سولې او ثبات پر لور بوځي.
هغه زیاته کړې: «له لسیزو راهیسې نیابتي سیاستونو او ټاکلي تعاملاتو ناکامې هڅې د افغانستان ژور کړکېچ نهدی مهار کړی.» هغه ټينګار کړی، د ستونزو د حل یوازینۍ لاره سیمهییز ګډ مالکیت دی چې د ټولو ګاونډیو هېوادونو ګډه همکاري، د سیاسي مشروعیت او ګډو ګټو پر بنسټ وي.
نوموړي لیکي، چې یوازې په دې لاره کېدای شي د افغانستان او شاوخوا سیمو لپاره دوامداره ثبات او د ملي امنیت خونديتوب تضمین شي.