د پاکستان د کورنیو چارو سرپرست وزیر وايي، بې قانونه کډوالو ته د اکټوبر تر وروستۍ نېټې ور کړل شوې موده کې کوم سازش نه کېږي. سرفراز بګټي ویلي، دا پرېکړه یوازې د افغانانو نه، بلکې په پاکستان کې د ټولو بې قانونه کډوالو لپاره شوې ده.
د پاکستان کورنیو چارو وزارت د روانې اکتوبر میاشتې په لومړیو کې په دغه هېواد کې بې قانونه کډوالو ته د اکتوبر تر وروستۍ نېټې د وتلو لپاره وخت ور کړی دی.
د جیو نیوز د راپور له مخې، سرفراز بګټي ویلي: «کوم کډوال چې د نومبر تر اولې وځي ودې وځي، له هغه وروسته ور سره کوم جوړجاړی نه کېږي.»
د پاکستان حکومت وايي، په دغه هېواد کې ۴.۴ میلیونه افغان کډوال اوسېږي چې ۱.۷ میلیونه یې بې قانونه دي.
د پاکستان له نوې پرېکړې وروسته په دغه هېواد کې له افغان کډوالو سره د زور زیاتي ویډیووې هم خپرېږي.
د ملګرو ملتونو او بښنې نړیوال سازمان په ګډون مختلفو ادارو له اسلام اباد غوښتي چې د افغان کډواول په هکله وروستۍ فیصله بېرته واخلي.
د تېرې یوې اوونۍ له زلزلو او د زلزلو د وروستیو ټکانونو له امله خلک ترهېدلي او په ښار کې چوپه چوپتیا خوره ده.
د دغه ښار یو شمېر خلک نورو سیمو او ولایتونو ته تللي او هغوی چې په هرات کې پاتې هم دي، د شپې لهخوا د کورونو پر ځای په بېدیاوو، د جوماتونو په غولیو، انګړونو او بڼونو کې د مني سړې شپې سبا کوي.
د هرات اوسېدونکی عتیق الله عمري وايي، چې کورنۍ یې د فراه ولایت ته لېږدولې او خپله یوازې د هرات په ښار کې اوسېږي.
هغه زیاته کړه:« زموږ د تجربو له مخې په فراه کې لومړی خو زلزلې نه کېږي او که بیا و هم شي د هرات پرتله یې شدت کم وي.»
ښاغلي عمری وايي:« موږ دلته په هرات کې ستره حویلۍ او بڼ لرو. د شپې لهخوا سره له دې چې هوا سړه شوې؛ خو بیا هم موږ په بڼ کې ویده کېږو او دا وېره راسره ملګرې وي، چې خدای مه کړه زوروره زلزله و نه شي او د خونو چتونه پر موږ راپرې نه وځي.»
خو د هرات ډېر ښاریان چې د ښاغلي عمری په شان د ژوندانه له اسانتیاوو برخمن نه دي، هغوی د شپې لهخوا جوماتونو یا پراخه میدانونو ته پناه وړي.
د هرات جامع جومات هره شپه د زرګونو هراتیانو په مېلمستون بدل شوی، د دې تر څنګ یو شمېر سوداګر او پانګهوال هره شپه په بې ځایه شویو خلکو پخه ډودۍ او خواړه وېشي.
د هرات یو سوداګر چې نه غواړي نوم یې واخیستل شي د ټیلیفون په لیکه افغانستان انټرنشنل ته وویل، هره شپه د شاوخوا شپږ سوو کسانو لپاره د پخې ډوډۍ بندو بست کوي «البته دا زما په وس پوره ده او دا کار خاص د الله د رضا لپاره کوم او که مې وس ورسېږي تر دې ډېر یې هم کوم.»
د دغه هراتي سوداګر په وینا، د هرات په خلکو کې دا دود ډېر لرغونی دی چې په بده ورځ یو بل ته لاس ورکوي او مرسته کولو ته دانګي.
په هرات کې د وروستیو زلزلو له ځپل شویو خلکو سره د نړۍوالو د مرستو ترڅنګ په کور دننه هم خلکو د مرستو راټولولو لړۍ پیل کړې او د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د زلزله ځپلو لپاره مرستې راټولیږي، چې په دوی کې د ځوانانو او مدني فعالانو ونډه تر نورو غوښنه ده.