د ایران ملېشو د عراق په شمال کې د امریکایي ځواکونو پر اډې برید کړی

د وای نټ خبري ویب پاڼې د راپور له مخې؛ د عراق په شمال کې د الحریر هوايي اډه د بې پیلوټه الوتکې له خوا په نښه شوې ده.

د وای نټ خبري ویب پاڼې د راپور له مخې؛ د عراق په شمال کې د الحریر هوايي اډه د بې پیلوټه الوتکې له خوا په نښه شوې ده.
راپورونه همداراز زیاتوي، چې دا اډه د امریکايي پوځيانو د اوسېدو ځای دی.
د "عراق اسلامي مقاومت" چې د ایران د ملېشو د متحدو ډلو یوه شبکه هم په کې شامله ده، د دغه برید مسوولیت پر غاړه اخیستی دی.
د یادولو ده، چې د حماس او اسراییل ترمنځ د جګړې له پیل راهیسې د ایران نیابتي ډلو په پرله پسې ډول په سیمه کې د امریکا او اسراییل پر ګټو بریدونه کړي دي.


د اسراييل لومړي وزير بنيامين نتنياهو د دغه هېواد پارلمان ته په وينا کې وويل، چې د حماس څخه د يرغمل شويو کسانو د ژغورنې او بېرته راګرځولو لپاره تر وروستي حده هڅې کوي. نتنياهو پر داسې مهال پارلمان ته خبري کولې، چې د حماس له لوري د يرغمل شويو کسانو کورنۍ هم وې.
د اسراييل لومړي وزير په پارلمان کې د خپلو خبرو پر مهال وويل، چې د حماس له لوري د يرغمل شويو کسانو د خلاصون هڅې به وخت ونيسي څو پايله يې معلومه شي.
د نوموړي په خبره، چې هم مهاله پر غزه د «پوځي فشار» دوام ته اړتيا لري.
نتنياهو ټينګار وکړ، چې د روسې او چين له ولسمشرانو ولاديمير پوتين او شی جينپينګ سره يې هم اړيکه نيولې او له دوی يې غوښتي؛ څو په شخصي ډول د حماس له خوا د يرغمل شويو کسانو د خلاصون لپاره ګام واخلي.
د نوموړي په خبره، چې د اسراييل لپاره د جګړې پرته بل انتخاب نه شته، چې برياليتوب ته ورسيږي.
اسراييلي رسنيو ويلي، چې د حماس له لوري د برمته شويو کورنيو غړو د دغه هېواد په پارلمان کې د لومړي وزیر نتنياهو وينا ودروله او هغه يې وغانده.
د يادوني وړ ده، چې تر ۲۰۰ زیات یرغمل شوي کسان چې ډېری یې اسراییليان دي، لا هم له حماس سره بندیان دي.

د افغانستان لپاره د برېتانیا پخوانی سفیر وايي، چې په افغانستان کې باید داسې حکومت رامنځته شي چې د دغه هېواد د خلکو هېنداره وي او ټول افغانان په کې خپل انځور وویني. نیکولاس کی وویل، چې دا مهال د افغانستان یوه کوچنۍ برخه چې د طالبانو استازیتوب کوي په هېنداره کې لیدل کیدی شي.
ښاغلی کی په دې باور دی، چې د ملګرو ملتونو ځانګړی استازی باید د افغانستان له سیمه ییزو او نړۍوالو شریکانو سره د یو داسې حکومت د جوړولو په لور کار وکړي.
نوموړي له افغانستان انټرنشنل سره په مرکه کې چې د یکشنبې په ورځ خپره شوه، وویل چې طالبان باید په پای کې دا وویني، چې د افغانستان د راتلونکي لپاره یوازینۍ د پام وړ لار د هېواد په حکومت کې د ټولو خلکو شتون دی.
دغه برېتانوي ډېپلوماټ وويل، چې ټولو قدرتونو له افغانستان څخه د نشه يي توکو پر قاچاق، د بشري حقونو پر وضعيت او اقتصادي ناکرارۍ ناخوښي څرګنده کړې ده.
د قدرتونو اختلاف په افغانستان او نړۍ کې د ملګرو ملتونو د بریا مخه نیولې ده
د افغانستان لپاره د برېتانيا پخواني سفير په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د رول په اړه وويل، چې د امنيت شورا د غړو تر منځ اختلافات د دې لامل شوي، چې ملګري ملتونه په افغانستان، غزې او نورو هېوادونو کې رول ونه لوبوي.
هغه وویل، چې ملګري ملتونه د قدرتونو له ملاتړ پرته هېڅ نه شي کولی.
ښاغلي کی وویل، چې د افغانستان وضعیت د ملګرو ملتونو لا فعال رول ته اړتیا لري؛ خو په امنیت شورا کې د اختلاف له امله په افغانستان کې دا کار په اسانۍ سره نه شي کولی.
هغه وویل: «ملګري ملتونه په افغانستان کې د میلیونونو خلکو سره د مرستې لپاره په بریالیتوب سره خپل رول ته دوام ورکوي؛ خو که له سیاسي اړخه ورته وګورو، دا کار نور هم ستونزمن شوی دی. ملګري ملتونه په سختۍ سره نه یوازې په افغانستان کې بلکې په نورو سیمو لکه غزه او اوکراین کې هم خپل سیاسي رول نه شي پوره کولی. همدا لامل دی چې غړي هېوادونه په تېره بیا د امنیت شورا غړي هېوادونه لکه روسیه او امریکا له یو بل سره موافق نه دي».
ښاغلی کی له ۲۰۱۷ څخه تر ۲۰۱۹ پورې په کابل کې د برېتانیا سفیر و او تر دې مخکې یې په افغانستان کې د ناټو د ملکي استازي په توګه کار کړی دی. هغه وویل چې ملګري ملتونه کولی شي د افغانستان په اړه یوې اجماع ته د رسېدو لپاره د نفوذ لرونکو هېوادونو ترمنځ د منځګړیتوب رول ولوبوي.
د ملګرو ملتونو امنیت شورا روانه اونۍ د افغانستان د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو د عمومي منشي د راپور د ارزونې په موخه ځانګړې غونډه وکړه. د سرمنشي د همغږۍ د رامنځته کولو له هڅو سره - سره له طالبانو سره د خبرو د څرنګوالي په اړه د لوېدیځو هېوادونو، چین او روسیې تر منځ اختلافات څرګند وو.
چین او روسیې لویدیځ هېوادونه وهڅول، چې د طالبانو له منزوي کېدو لاس واخلي او له دغې ډلې سره تعامل وکړي؛ خو امریکا او لویدیځ هېوادونه په ځانګړې توګه امریکا له طالبانو سره عادي اړیکې د بشري حقونو په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو حقونو ته په درناوي پورې مشروط کړي دي.
د برېتانیا پخواني سفیر له وسله والو طالبانو سره د ملګرو ملتونو د فعالو اړیکو ملاتړ وکړ. هغه وویل چې ملګري ملتونه کولی شي "د طالبانو له مخالفینو سره مرسته وکړي چې د افغانستان دننه او بهر یو ځای شي".
خو ښاغلي کی دا ومنله، چې په افغانستان کې د ملګرو ملتونو رول د امنیت شورا د واکونو ملاتړ ته اړتیا لري. نوموړي د طالبانو او امريکا تر منځ د دوحې تړون ته اشاره وکړه، چې د برېتانيې د پخواني سفير په وينا؛ امريکا له دې پروسې څخه ملګري ملتونه او د افغانستان مخکني حکومت بهر کړی و.
د ملي مقاومت شورا چې د طالبانو پر ضد د څو سترو ډلو ايتلاف دی، د تېرې چهارشنبې په ورځ د ملګرو ملتونو د امنیت شورا غونډې ته په غبرګون کې له ملګرو ملتونو وغوښتل، چې طالبان دې د افغانستان د خلکو د غوښتنو منلو ته اړ کړي.
طالبانو د نورو سیاسي ډلو په ګډون د ټول شموله حکومت د جوړولو په اړه خبرې رد کړې او د دې موضوع وړاندیز یې په کورنیو چارو کې لاسوهنه بللې ده.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي د ایران د ځينو پېژندل شویو رسنیو استازو، خبریالانو او د رسنیو متخصصینو سره په لیدنه کې ویلي، چې افغانستان او ایران د نړۍوالو د بندیزونو له امله لکه نورو هېوادونو په دود په ازادانه توګه سوداګري کولی نه شي.
د نوموړي په خبره؛ افغانستان او ایران د نړۍ په کچه هغه دوه هېوادونه دي چې له بندیزونو سره مخ دي.
ښاغلي ستانکزي چې نن دوشنبې (د مرغومې ۴مه) د ایران د ځينو پېژندل شویو رسنیو استازو، خبریالانو او د رسنیو متخصصینو پلاوي سره وکتل زیاته کړه، چې د ایران او افغانستان اړیکې له دیني، فرهنګي، کولتوري او دودونو له مخې نه شلېدونکې او اړینې دي.
نوموړی وایي، چې افغانستان او ایران له ټولو هېوادونو سره ښې اړیکې غواړي او هیچا ته اجازه نه ورکوي، چې د افغانستان خاوره د چا پر ضد وکاريږي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال په دغه لیدنه کې یو ځل بیا د نجونو پر زده کړو ټینګار وکړ او ویې ویل، چې "دا د هغوی شرعي حق دی او په دې برخه کې زموږ هڅې روانې دي."
ښاغلي ستانکزي رسنیو ته په اشارې سره وویل، چې د دواړو هېوادونو رسنۍ په ګډ تفاهم سره کولی شي، چې حقایق درک کړي او د افغانستان رښتنی انځور د خپلو خلکو په ګډون د نړۍ خلکو ته وړاندې کړي.

د حماس روغتيایي مسولين وايي، چې داسراييل په بريدونو کې لږ تر لږه ۲۵۰ کسان وژل شوي او ۵۰۰ نور زخميان شوي دي. اسراييل دغه بريدونه په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د غزې پر ټرانګه کړي دي.
الجزيرې خبري ټلويزيون د راپورونو له مخي؛ په غزه کې د روانې جګړې له پيله د وژل شويو فلسطينیانو شمېر ۲۰ زره ۶۷۴ کسانو ته رسيږي.
د يادوني وده ده، چې اسراييل د روانۍ اونۍ د یکشنبې په شپه هم د غزې په شمال کې د جباليا په سيمو کې هوايي بريدونه کړې او د همدې ورځي په سهار يې جګړه پيل کړه.
په همدې جګړه کې چې شاوخوا ۲۴ ساعته يې دوام وکړ، ۱۶۶ فلسطينيان ووژل شول.
د جبالیا سیمې اوسیدونکي ويلي، چې اسراییلي جنګي جیټونو ټوله شپه بمبار کړی او د ښار ډېری سیمې یې نیولي دي.
د سيمې د اوسېدونکو په خبره؛ د غزې نېږدې ټول ۲.۳ میلیونه وګړي له خپلو کورونو بې ځایه شوي دي.

د اوکراین د سویل په د خرسون په سیمه کې د استوګنې په یو لوی تعمیر د روسیې د توغندیو په برید کې د یوه ۸۷ کلن سړي او د هغه ۸۱ کلنې میرمنې په ګډون څلور کسان وژل شوي دي.
د سیمه ییزې پوځي ادارې مشر اولیکساندر پروکودین په وینا؛ په دغه برید کې د یوه ۱۵ کلن ماشوم په ګډون نهه کسان ټپیان شوي دي.
په برید کې څو کورونو او یو شخصي طبي مرکز اور اخیستی او د ګازو یو پایپ لاین هم ویجاړ شوی دی.
د اوکراین د ولسمشر د دفتر رییس اندري یرمک په ټولنیزو رسنیو کې د خرسون د برید په اړه لیکلي: "د دښمن لپاره هېڅ رخصتي (کریسمس) نه شته او تر هغه چې دښمن زموږ خلک وژني او زموږ په خاوره کې پاتې وي، زموږ لپاره هم رخصتي نه شته."
خو روسیې بیا په وار - وار په خپلو بریدونو کې د ملکي وګړو د مرګ ژوبلې تایید نه دی کړی.