په جمهوريت کې د ننګرهار د بهسودو ولسوال وايي، د طالبانو د اړیکو کمېسون له لارې وطن ته ستون شو؛ خو د دې ډلې له پرله پسې ځورونې وروسته بیا جلا وطن شو. قومندان غالب وايي، طالبانو ۴ ورځې مخکې د ده د هغه زوی پر کور د نشه يي توکو په تور چاپه اچولې چې موده مخ کې یې د ملايي پګړۍ تړلې.
ښاغلی غالب چې دا مهال ایران کې دی، افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته په يوه لېږلې ويډيو کې ویلي، چې له افغان شخصيتونو سره د طالبانو د اړیکو کمیسون له لارې کابل ته تر ستنېدو او د جلال اباد د دريمې لېوا له طالب قومندان سیف الدین سره تر پخوانۍ شخړې او دوښمني حل کېدو وروسته یې هم ژوند ارام نه و.
د ولسوال غالب په خبره، چې کابل ته تر تګ وروسته پر نوموړي څلور وسله وال بريدونه وشول او بيا وطن پرېښېدو ته مجبور شو.
غالب وايي، چې طالبان اوس مهال د هغه کورنۍ ځوروي او څو ځله طالبانو په بېلابېلو نومونو د هغه پر کور چاپې او عملیات کړي.
نوموړی زياتوي، ۴ ورځې مخکې طالبانو د ده د زوی قاري شفيع پر کور د نشه يي توکو په تور چاپه اچولې، خو ښاغلی شفیع په خپله هم ملا دی او څه موده مخ کې یې د ملايي پګړۍ تړلې ده.
«طالبانو ۴ ورځې مخکې په کابل کې زما د زوی قاري شفیع پر کور بريد وکړ، پر ماشومانو یې ډزې وکړې، وايي تاسو وسلې او نشه يي مواد ساتلي.»
نوموړي غوښتنه کړې، چې طالبان دې عقدوي چلند، دسېسې جوړول او له دوی سره زور زياتی پرېږدي او د عمومي بښنې خبره دې عملي کړي.
غالب په همدې ويډیو کې د طالبانو د بښني فرمان ته په اشاره ويلي: « تاسو بښنه اعلان کړې خو طالب قومندانان دا خبره نه مني، تاسو بښنه دې ته وایاست چي موږ بیا وتښتيږو.»
غالب مجاهد د پخواني جمهوريت پر مهال د ننګرهار په بېلابيلو ولسواليو، بهسود، بټي کوټ، اچين او نورو کې يې دندې تر سره کړې دي.
نوموړی د جمهوریت په لومړیو کې د القاعده په تور هم د امریکا له خوا نیول شوی او پنځه کاله په ګونتنامو زندان کې و.
د ټېلګراف په وینا، د طالبانو تر واکمنۍ وروسته د یو کیلو تریاکو بیه له ۳۰ پونډو څخه تر ۸۰۰ او ۱۰۰۰ پونډو پورې لوړه شوه چې د طالبانو ځینې لوړ پوړي چارواکي ترې ګټه پورته کوي.
ټېلګراف د دوشنبې په ورځ د غويي په ۲۴مه په یوه راپور کې له ایران سره په پوله او پرتو سیمو کې د افغان کروندګرو لهخوا د غولک یا منجنیق په وسیله ایران ته د نشهیي توکو د انتقال او پټنځایونو ته کتنه کړې ده.
ټېلګراف لیکي، چې افغان کروندګرو د نیمروز ولایت او د سیستان او بلوچستان له پولو ایران ته تریاک قاچاق کول؛ خو وروسته له هغه چې طالبانو پر افغانستان ولکه ټینګه کړه او د کوکنارو پر کښت یې بندیز ولګاوه، افغان بزګرانو اوس یوه بله حل لاره پیدا کړې ده.
د جبار په نوم یو افغان کروندګر ټېلګراف ته وویل: «طالبانو د نشهیي توکو سره د مبارزي لپاره د خلکو نیول ګړندي کړي، له همدې امله موږ اوس په تیاره کې نشهیي توکي د غولک په وسیله ایران ته غورځوو او هره شپه له مختلفو ځایونو څخه کار اخلو؛ ترڅو له طالبانو دوی سره د مخامخ کېدو مخه ونیسو.»
طالبان د کوکنارو پر کښت سخت بندیز لګولی.
د طالبانو دغه پالیسي تېره اونۍ په ارګو او درایم ولسوالیو کې د خلکو د نارضایتي سبب شوه او یوشمېر کسان له طالبانو سره لاس او ګرېوان شول.
د تورو سرو زور پټه کرنه
د کوکنارو پر کښت بندیز د نشهيي توکو پر بیو د پام وړ اغېز کړی او کروندګر یې اړ کړي، چې په پټه په خپلو باغونو کې کوکنار وکري.
احمد ولي د فراه په یوه لرې پراته کلي کې خپل د انګورو باغ کې کوکنار کرلي دي او د باغ شاوخوا یې لوی لوی دېوالونه ترې چاپېر کړي دي.
خپل دوه زامن یې دې ته ځانکړي کړي، چې د طالبانو د راتګ او یا هم د شکمنو کسانو د فعالیت په اړه ورته سم دستي راپور ورکړي.
نوموړي ټېلګراف ته وویل:« ما په کندهار او هلمند کې د کوکنارو کروندې لرلې؛ خو طالبانو له منځه یووړې.»
نوموړي ته یوه اندازه تریاک له تېر کاله ورپاتې دي او له پېرلو یې ډډه کړې؛ ځکه د تریاکو بیه ورځ تر بلې لوړېږي.
د بندیز ګټه د طالبانو جېبونو ته ځي
یو طالب چارواکي د نوم نه ښودلو په شرط دغې بريتانوۍ ورځپاڼې ته ويلي، چې د طالبانو له لوري د کوکنارو د کښت د مخنيوي يو اصلي لامل د ترياکو د بيو لوړېدل دي، چې په دې توګه هغه طالب چارواکي چې د کوکنارو پټې زېرمې او د کوکنارو پټې کروندې لري.
او له دغه لارې ډېره شتمنې پیدا کړي.
په هرات ولایت کې یوه طالب چارواکي ټېلګراف ته وویل: «د بندیز ټوله مسله د بیو د لوړولو لپاره ترسره کېږي. ډېرو یې [طالبان]، په ځانګړې توګه هغه کسان چې په کندهار کې نفوذ لري، په سلګونو کیلوګرامه تریاک زېرمه کړي دي."
هغه زیاته کړه: «تر دوه کاله وړاندې زما قومندان له یوه زاړه موټرسایکل پرته بل څه نه درلودل؛ خو اوس دوه لنډ کروزر موټر او یو لوکس کور لري.» "دوی د کوکنارو د هرې کروندې له منځه تللو سره شتمن کېږي."
دغه سيمهييز طالب چارواکی وايي، چې تېره مياشت يې په هرات ښار کې له يوه سوداګر څخه ١٢٠ کيلوګرامه ترياک کشف او ترلاسه کړل؛ خو « له کندهار سره یې ټلیفوني اړیکه ونیوه او ۵۰ کیلو ګرامه یې د لوړ پوړي طالب قوماندان سره ژمنه وکړه، ۲۰ کیلو یې زما د قوماندانو تر منځ ووېشل او په دې توګه یې ځان له سزا خلاص کړ.»
افغانستان په نړۍ کې د تریاکو تر ټولو لوی تولیدونکی هېواد بلل کېږي؛ خو د طالبانو لهخوا د کوکنارو پر کښت له بندیز وروسته او د ملګرو ملتونو د راپور له مخې، په دغه هېواد کې د تریاکو تولید تر ۹۰ سلنه ډېر کم شوی دی.
د ټېلګراف د راپور له مخې، په هلمند ولایت کې چې یو وخت د افغانستان تر ټولو زیات تریاک تولیدول، تېر کال د کوکنارو کښت ۲۵۰۰ جریبه ته راټیټ شو.
خو په دې ولایت کې د کوکنارو کښت صفر شوی نه دی؛ ځکه یو شمېر کروندګر د نشهيي توکو د کر او حاصل لپاره له بېلابېلو لارو کار اخلي.
یو هلمندی کروندګر غلام يحيى وايي، چې د کوکنارو په شاوخوا کې يې غنم کرلي او ورور يې، چې طالب دى له ده سره همکاري کوي، چې خپلې کروندې له ويجاړتيا وژغوري.
هغه وويل: "زه کله ناکله هغه ته ترياک او پيسې ورکوم او مننه ترې کوم." دغه افغان کروندګر زیاتوي، چې اوس " تریاک د تورو سرو زرو په شان دي."
هغه پلان لري، چې د خپل تره د زوی له لارې نیمروز ته یو څه نشهيي توکي ولېږدوي او په لوړه بیه یې په ایران کې وپلوري.
