طالبان وايي، د پنجشېر د زمردو د کیندنې لپاره يې تر ۵۰۰ ډېر جوازونه صادر کړي دي
په پنجشېر کې د طالبانو د کانونو رييس ویلي، چې په دغه ولايت کې د کانونو نا قانونه کیندنې، د معدني موادو او قيمتي ډبرو قاچاق پای ته رسیدلی دی.
په پنجشېر کې د طالبانو د کانونو رييس ویلي، چې په دغه ولايت کې د کانونو نا قانونه کیندنې، د معدني موادو او قيمتي ډبرو قاچاق پای ته رسیدلی دی.
محمد قاسم امیري ویلي، طالبانو د پنجشیر د زمرد کان د "قانوني کیندنې" لپاره له ۵۶۰ څخه زیات جوازونه کان کیندونکو ته ویشلي دي.
د طالبانو د کانونو وزارت د سې شنبې په ورځ (د غبرګولي ۱۲مه) په یوه اعلامیه کې لیکلي، چې په پنجشیر کې د کانونو د کیندنې د جوازونو په وېش سره څه باندې لس زره کسانو ته د کار زمینه برابره شوې ده.
قاسم امیري د طالبانو د کانونو له وزارت څخه وغوښتل، چې د پنجشیر د ټولو کانونو د سروې لپاره یو تخنیکي ټیم واستوي او د یاقوتو د کیندنې لپاره جواز صادر کړي.
د طالبانو د کانونو وزیر ویلي، چې د پنجشیر خلکو ته باید د یاقوتو او زمردو د جوازونو په ورکولو او د کاري فرصتونو په برخه کې لومړیتوب ورکړل شي.
په تېرو دوو کلونو کې طالبانو څو ځلې د پنجشېر زمرد داوطلبۍ ته اېښي دي.
دغې ډلې د اقتصادي بحران له امله د افغانستان پر کانونو تمرکز کړی، هغه څه چې د طالبانو د مخالفانو له خوا ناقانونه بلل کیږي.
دغه پټلۍ د افغانستان له لارې ازبکستان له پاکستان سره نښلوي او تر سوېلي اسیا او منځني ختیخ یې توکو ته بازار پیدا کوي.
د ډیپلوماټ مجلې د راپور له مخې، افغان- ټرانس پروژه د منځنۍ اسیا او افغانستان لپاره سمندر ته د لاسرسي او همدارنګه د هغوی د ترانزیتي امکاناتو او جیوپولیټیک رول د پیاوړتیا په برخه کې خورا مهمه ده، خو د افغان- ټرانس د پټلۍ پلي کول له اوږدې مودې راهیسې په افغانستان کې د بې ثباتۍ له امله ځڼډيلې وه.
د جمهوریت په دوره کې د دغې پروژې د پلي کیدو پر وړاندې لوی ګواښ طالبان وو خو اوس په افغانستان کې د طالبانو رژیم چمتو دی چې د دغې لارې امنیت د تضمین کړي.
د دې پروژې لپاره پاتې بل لوی خنډ د پانګونې موضوع ده او له همدې امله تاشکند د خلیج پر هیوادونو غږ کړی چې په دې برخه کې همکاري وکړي. قزاقستان، روسیې او بیلاروس هم دې پروژې ته لېوالتیا ښودلې ده.
د ټرانس-افغان پروژې په اړه د خبرو په پرمخ وړلو کې د ازبکستان ونډه مهمه ده، خو د ترانسپورت او ترانزیټي موضوعاتو په اړه د طالبانو له رژیم سره د ایران د فعالو اړیکو په پام کې نیولو سره ښايي دغه وضعیت بدل شي.
ایران د هرات- خواف پټلۍ تر واخان غځول غواړي چې پاکستان، تاجکستان او چین سره وصل کړي او هم د مزار پټلۍ تر هرات په یوه لاین سره وتړي.
له بلې خوا د ۲۰۲۳ کال په نومبر میاشت کې، د نړیوال ټرانسپورټ دهلیز (ITC) د جوړولو لپاره چې بیلاروس-روسیه-قزاقستان-اوزبکستان-افغانستان-پاکستان سره نښلوي، د دغو هیوادونو ترمنځ یو یادداشت لاسلیک شو.
د دغې لارې اوږدوالی ۵ زره ۵۳۲ کیلومتره دی او د بار وړلو موده یې ۲۰ ورځې ده. دغه موده د سمندر تر لارې درې چنده چټکه ده.
د دغې لارې کارول د سیمې هیوادونو د او شمالي قدرتونو لپاره سویلي اسیا او منځني ختیځ ته د توکو د صادرولو په برخه کې خورا پراخې اقتصادي ګټې لري.
ډیپلوماټ په خپل راپور کې زیاتوي تاشکند همدا راز په پام کې لري چې د چین – قرغزستان – ازبکستان پټلۍ تر افغانستان وغځوي او ټاکل شوې چې د دغې پروژې عملي چارې ډیر ژر پیل شي.
دغه پروژه به د پیښور پر لور ټرانس- افغان مسیر ته د لا ډیرې کارګو د جذبولو سبب شي.
تاشکند په سویل کې د خپلو ګټو د ساتلو او لا زیاتولو لپاره دې ته اړتیا لري چې د ایران او ترکمنستان سره سیالۍ کې برلاسې اوسي.
د همدې لپاره باید د تعرفو پالیسي تقویه کړي، ګمرکي طرزالعملونه ساده کړي، د سړکونو وضعیت او د ټرانسپورټ خدماتو کیفیت ښه کړي تر څو لا ډیر سوداګر د ټرانس-افغان مسیر کارولو ته مخه کړي.
