په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر مشر د فرانسې سفارت له شارژدافیر سره لیدلي دي

په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر مشر سهیل شاهین، ویلي چې د افغانستان لپاره د فرانسې سفارت له شارژدافیر ژان مارین شو سره یې لیدلي دي.

په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر مشر سهیل شاهین، ویلي چې د افغانستان لپاره د فرانسې سفارت له شارژدافیر ژان مارین شو سره یې لیدلي دي.
شاهین په خپله اېکس پاڼه لیکلي، چې د دغه فرانسوي ډیپلوماټ سره یې د روغتیا په برخه کې په شته ستونزو خبرې کړې او د کابل د هوایي ډګر پر اړتیاو ورسره غږیدلی دی.
دغه طالب چارواکي د دغې لیدنې کتنې په اړه ډېر جزییات نه دي خپاره کړي.
تر دې وړاندې ځینو سرچېنو افغانستان انټرنیشنل ته ویلي و چې په کندهار کې د طالبانو مشر په افغانستان کې د بهرنیو ادارو پر چارو نیوکې کړې، هغوی یې د «جاسوسۍ» په چاره کې ښکېل بللي او د دغو ادارو د تړلو غوښتنه یې کړې وه.
د سرچېنو په وینا، د کابینې یو شمېر غړو له دغې غوښتنې سره مخالفت کړی او ویلي یې و، چې په دې اړه پرېکړه په «یوه ورځ کې ناشونې ده.» د طالبانو کابینې استدلال کړی و چې د دغو ادارو په تړلو سره به د دوی د ډلې او نړیوالې ټولنې تر منځ واټن نور هم زیات شي


د رواداري په نوم د بشري حقونو یو بنسټ وایي، واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته افغان مېرمنې د خپلو بنسټیزو حقونو په برخه کې له ویجاړونکي سیستماتیک بدلون او شاتګ سره مخامخې شوې دي.
دغه بنسټ د بشري حقونو د نړۍوالې ورځې په پار د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره په افغانستان کې په چټکۍ سره د ښځو او نجونو د حقونو پر له منځه تلو اندېښنه څرګنده کړې.
په خبرپاڼه کې راغلي، په زدهکړو، کار کولو او ان عامه ځایونو ته پر تګ د بندیزونو لګول؛ له ټولنې څخه د ښځو د حذفولو لپاره د طالبانو د پراخې ستراتیژۍ یوه برخه ده.
د خبرپاڼې له مخې، د طالبانو فرمانونه په سیستماتیک ډول په عام ژوند کې د مېرمنو ګډون او حضور له منځه وړي، د دوی ټولنیزو، تعلیمي او اقتصادي امکاناتو ته د نه جبرانېدونکي زیان لامل کېږي او “جنسیتي اپارتايد” رامنځته کوي.
خبرپاڼه زیاتوي، چې د بشري حقونو د مدافعينو وژنې، جبري تري تم کېدل او د تاوتریخوالي راپورونه د بحران کچه په ګوته کوي.
خبرپاڼه وړاندې کاږي، چې له سیاسي پروسو د افغان مېرمنو اېستل دوی ته د منلو نه دي.
دغه بنسټ له نړۍوالې ټولنې په ځانګړې توګه له حکومتونو او سیمهییزو سازمانونو غوښتي، چې پر طالبانو فشار راوړي چې د ښځو او نجونو پر زدهکړو او کار لګول شوي بندیزونه لرې کړي.
خبرپاڼه وړاندې کاږي:« هر هغه سوله یا سیاسي حل چې افغان مېرمنې په کې شاملې نه وي نا مشروع دی. مېرمنې باید د دې بحران اړوند د پرېکړې کولو په پروسو کې له بشپړ ګډونه برخمنې شي.»
دغه بنسټ دارنګه له هېوادونو غوښتي، چې باید خپلې پولې د هغو کسانو لپاره پرانیزي چې له تاوتریخوالي او ځورونې سره مخامخ دي.
دغه بنسټ وړاندې له نړۍوالې ټولنې غوښتي، چې په افغانستان کې د بیان ازادۍ د ساتنې ملاتړ وکړي.
په خبرپاڼه کې راغلي، چې د افغانستان ګاونډي هېوادونه دې د خبریالانو امنیت ټینګ کړي، د هغوی غږ دې اوچت کړي او په هېواد او بهر کې دې د افغانستان خپلواکې رسنۍ خوندي کړي.
دوی دا رنګه په نړۍوالو حکومتونو غږ کړی، چې د نړۍوال قانون له مخې جنسيتي اپارتايد د جرم په توګه په رسمیت وپېژني.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړې استازې او په کابل کې د یوناما مشره روزا اوتنبایوا به د ملګرو ملتونو په امنیت شورا کې د پنجشنبې په ورځ (د لېندۍ په ۲۲مه) نېټه د افغانستان په تړاو وینا وکړي.
د ملګرو ملتونو په اېکس پاڼه لیکل شوي، چې دغه غونډه به سبا د نیویارک په وخت د ماښام په ۷:۳۰ بجو پیل شي.

طالبانو په پنجشېر ولایت کې د دغه ولايت له کانونو څخه د تازه استخراج شویو زمردو له پلورلو خبر ورکړی دی. په پنجشېر ولایت کې د طالبانو ویاند سیف الدین لټون ویلي، چې دغه زمرد د داوطلبۍ له لارې پلورل شوي دي.
تر دې وړاندې هم څو ځلې د طالبانو لهخوا د پنجشېر ولایت زمرد د داوطلبۍ له لارې پلورل شوي وو.
دا مهال په پنجشېر ولایت کې له ۴۵۰ کانونو څخه زمرد استخراجېږي.
د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې هم په ۱۱ پړاونو کې ۳۵ زره او ۸۷۴ قیراطه زمرد د یو مېلیون او ۶۱۴ زره ډالرو په ارزښت پلورل شوي وو.
تر ډېره بریده پر طالبانو نیوکې کېږي چې، دغه کانونه په نامسلکي توګه راباسي چې تر ډېره د کانونو اصلي زېرمو ته زیان اړوي.
پر دغې ډلې تور دی، چې د افغانستان د کانې زېرمو په اېستلو کې پراخ فساد کوي او کانونه هم په نا معیاري ډول سپړي.

د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې ځانګړی استازی توماس نیکلاسون وایي، د افغانستان له ګاونډیو هېوادونو سره یې خبرې کړې؛ چې په جبري ډول د افغان کډوالو له اېستلو لاس واخلي.
نوموړي دغه څرګندونې د طالبانو د ریاست الوزراء سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر سره په لېدنه کې کړې دي.
تر دې یوه اونۍ وړاندې د پاکستان د کورنيو چارو وزير محسن نقوي په پلازمېنه اسلام اباد کې د وروستيو سیاسي ناکراریو او ناامنيو په اړه په یوه خبري کنفرانس کې ويلي و، چې د ډیسمبر مياشتې ترپايه باید هغه افغانان چې په اسلام اباد کې اوسېږي؛ د اوسېدو اجازه تر لاسه کړي او له هغې پرته به له دغه ښاره واېستل شي.
ورته مهال د طالبانو د رياست الوزراء سياسي مرستيال له افغان کډوالو سره د اروپايي ټولنې په ګډون د مرستندویه بنسټونو همکارۍ او مرستې مهمې وبللې او ویې ويل، ګاونډي او نور هېوادونه دې په جبري ډول د افغانانو اېستل ودروي.
د طالبانو ترکنټرول لاندې د حکومت د رسنیو مرکز لهخوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې په دغې کتنه کې د اروپایي ټولنې شارژدافیرې ویرونیکا بوشوویچ پوهار هم برخه لرله.
په دغې خبرپاڼه کې د ښاغلي نېکلاسون له قوله راغلي، په افغانستان کې د نشهيي توکو پر وړاندې اړتیا ده چې نړۍوال اړوند بنسټونه هم د بدیل کښت او د روږدو کسانو په درملنه کې ونډه واخلي.
هغه په دې برخه کې د اروپايي ټولنې پر هڅو ټینګار وکړ او زیاته یې کړه، چې په نږدې راتلونکې کې به د نړۍوالو همکارو بنسټونو لهخوا افغان بزګرانو سره د بدیل کښت لپاره د ۴۵ مېلیونه یورو مرسته وکړي.
مولوي عبدالکبیر هم د بدیل کښت په برخه کې د اروپايي ټولنې وروستۍ مرسته مهمه بللې ده.

د افغانستان له خبریالانو د ملاتړ سازمان وایي، د بیان ازادي او د خبریالانو خوندیتوب د بشري حقونو یو بنسټیز اصل دی.
دغه سازمان د بشري حقونو د نړۍوالې ورځې په مناسبت د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره، په کور دننه د خبریالانو پر وړاندې د روانو ګواښونو، تاوتریخوالي او بیان ازادۍ پر وړاندې د پرتو ننګونو او بندیزونو په تړاو اندېښنه څرګنده کړې.
په خبرپاڼه کې راغلي، چې په افغانستان کې افغان خبریالان او په ځانګړې توګه ښځینه خبریالانې له سختو ننګونو، ګواښونو او بندیزونو سره مخامخ دي.
دغه سازمان وایي، باید د ښځینه خبریالانو ملاتړ ته ځانګړې پاملرنه وشي او د نړۍ د نورو ښځو په شان د کار، زدهکړو او ټولنیز فعالیت فرصتونه دې ورته برابر شي.
دغه سازمان له نړۍوالې ټولنې، د بشري حقونو ادارو او اړوندو بنسټونو څخه غوښتي، چې د افغان خبریالانو د حقونو د خونديتوب لپاره جدي ګام واخلي او هغوی ته د خوندي کاري چاپېریال په برابرولو کې مرسته وکړي.
خبرپاڼه زیاتوي، چې نړۍواله ټولنه باید د افغان خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي لپاره اغېزناکې تګلارې جوړې او پلې کړي.