پښتون قامپاله سیاستوال افراسیاب خټک د افغانستان انټرنشنل پښتو په سپېس کې پرون وویل چې د داعش خراسان بنسټ د پښتونخوا په مرکې پېښور کې اېښودل شوی او اوس مهال په دغه ښار کې ورته پښتو کتابونه چاپېږي. ښاغلی خټک په دې باور دی چې داعش د دې سیمې لپاره راتلونکی لوبغاړی دی.
پښتون سیاستوال او د پاکستان د مشرانو جرګې پخواني غړي افراسیاب خټک د تېرې جمعې په ورځ «د لیندۍ ۳۰مه» د افغانستان انټرنشنل پښتو په سپېس کې په پيښور کې په پښتو ژبه کې د داعش لپاره د کتابونو له چاپېدو پرده پورته کړه.
افراسیاب خټک وايي:« مونږ دې پیښور کې لیدلي چې په ۸۰م کال کې د مجاهدینو لپاره کتابونه چاپېدل، بیا په ۱۹۹۰ کال کې د طالبانو لپاره د ادبیاتو کتابونه چاپېدل، او اوس د داعش لپاره کتابونه چاپېږي»
ښاغلی خټګ وايي چې خپله یې په پښتو کې د داعش کتابونه لیدلي چې ډېر خطرناکې خبرې په کې لیکل شوې دي.
افراسیاب خټګ وايي چې داعش د ډیورنډ په فرضي کرښې په شاوخوا کې فعالیت لري او په جمهوري حکومت کې هم داعش د افغانستان ختیځو ولایتونو کې حضور درلود؛ نو دوی ته د پښتونخوا اکمالات کېدل.
دغه پښتون سیاستوال په دې باور دی چې داعش د سیمې لپاره یو نوی لوبغاړی دی او دا ډېر خطرناک دی چې نړیواله پرمختللې ټیکنالوژي په اختیار کې لري.
که څه هم ښاغلي خټګ د کومو هېوادونو نومونه په ډاکه نه کړل خو وویل چې داعش ته نړیوالې مرستې را روانې دي.
خټک وايي چې د دې حالتو د کنټرول لپاره یوازینۍ لاره د حکومتونو لپاره د ملت راټولول دي، چې ترڅو د دې راروانو خطرناکو لوبو مقابله وکړي.
د طالبانو د بهرنيو چارو وزير امیرخان متقي په پکتيا کې د خلیل الرحمان حقاني د جنازې په مراسيمو کې وویل، چې په تېرو ۷ مياشتو کې داعش ډلې په افغانستان کې ۷ بريدونه کړې، چې ۶ يې د افغانستان څخه بهر پلان شوي وو.
د افغانستان د پولیو له منځه وړلو بېړني عملیاتي مرکز اعلان کړی، چې د هېواد په بېلابېلو سیمو کې به د راتلونکې دوشنبې پر ورځ د ګوزڼ واکسین دغه کمپاین پیل شي چې درې ورځې به دوام وکړی.
د ګوزڼ یا د ماشومانو د فلج نړیوال بنسټ په خپل وروستي راپور کې ویلي چې په افغانستان کې د روان کال په ترڅ کې تر اوسه د پولیو ۲۳ مثبتې پیښې ثبتې شوي، چې ډېرې هغه یې په ننګرهار ولایت کې دي.
په هېواد کې د ګوزڼ واکسین په اړه د عامه پوهاوي نشتوالي او ناسم کولتوري روایتونه چې له مخې یې کورنۍ کوچنیان نه واکسین کوي د دغو پیښو د ډیریدو لاملونه بلل کېږي.
د غزني ولایت اوسیدونکی عطا محمد چې دوه وروڼه یې د ګوزڼ پر ناروغۍ اخته دي اوسمهال د پولیو په رضاکارانه فعالیتونو بوخت دی او په لرې پرتو سیمو کې خلکو ته د ګوزڼ واکسینو د ګټور په اړه عامه پوهاوی ورکوي.
هغه وایي، چې د ده مور او پلار واکسینو ته هېڅ ډول ارزښت نه ورکاوه چې اوس یې موږ خورا ستره بیه پرې کوو.
عطا محمد د ګوزڼ واکسین د عامه پوهاوي کمپاین پر مهال له یو شمېر کولتوري ننګونو سره مخ شوی دی او له ډېرو داسې خلکو سره مخ شوی چې خپلو اولادونو ته یې د واکسین د څاڅکو ورکولو څخه انکار کړی دی.
هغه زیاتوي: «یو پلار تل د خپلو اولادونو له واکسین انکار کاوه، بیا مې خپل کور ته راوست چې زما دوه فلج شوي وروڼه وګوري او تر هغې وروسته یې فیصله وکړه چې خپل اولادونو ته د واکسین څاڅکي ورکړي.»
د عطا محمد پلار ۵۸ کلن محمد رمضان په وینا؛ د یوه پلار په توګه د خپلو دوو ګوزڼ ځپلیو اولادونو د راتلونکي لپاره خورا ډېر اندیښمن دی او پښیماني ښیې چې پر وخت یې زامن واکسین کړي نه دي.
محمد رمضان وویل: «دا دوه فلج شوي زامن مې په ډېرو ډاکټرانو وګرځول؛ خو هر یو راته اوس همدا وایي چې درملنه یې امکان نه لري.»
د راپورونو له مخې په کندهار ولایت کې د طالبانو مشر ملا هبت الله د خوندیتوب لپاره د واکیسن پر کمپاین بندیز لګولی چې له مخې یې ماشومان له دغو څاڅکو بې برخې پاتې کېږي.
د شمېرو له مخې د روان میلادي کال په اکټوبر میاشت کې په کندهار ولایت کې د پولیو یوه مثبته پېښه هم ثبت شوې ده.
د افغانستان په ګاونډ پاکستان کې هم سږ کال د پولیو پر ناروغۍ د اخته شویو کسانو شمېر یو ځل بیا ډېر شوی او په روان کال کې هلته ۶۴ مثبتې پیښې ثبتې شوي دي.
د هېواد په ختیځو ولایتونو کې د مثبتو پيښو د کچې لوړوالي یو لامل هم ګاونډي هېواد پاکستان تګ راتګ او تازه راستنیدونکي کډوال ښودل شوي دي.
په دې وروستیو کلونو کې د ګوزڼ ناروغي په ډېرو هېوادونو کې له منځه تللې؛ خو افغانستان او پاکستان لا هم د دغې ناروغۍ لپاره خطرناکې سیمې بلل کېږي.
ګوزڼ (پولیو) یوه ویروسي ناروغي ده چې د کوچنیانو عصبي سیسټم ته زیان رسوي او د فلج سبب کېږي. دا ناروغي له ماشومانو پرته په لویانو ته هم لېږدیدای شي؛ خو کچه یې خورا ټیټه ده. دغه ناروغي معمولا د ککړونکو موادو د لیږد له لارې رامنځته کېږي.