طالبان: تېره میاشت د افغانستان د رېل پټلۍ له لارې له څلور لکو ټنو زیات انتقالات شوي دي

د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت ویلي، چې په تېره سلواغې میاشت کې یې د رېل پټلۍ له لارې ۴۱۴ زره او ۸۸۳ مټریک ټنه انتقالات کړي دي.

د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت ویلي، چې په تېره سلواغې میاشت کې یې د رېل پټلۍ له لارې ۴۱۴ زره او ۸۸۳ مټریک ټنه انتقالات کړي دي.
د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس د دغې ډلې د ټولګټو چارو وزارت د رسنیز دفتر د معلوماتو له مخې خبر ورکړی، چې په تېره میاشت کې د حیرتان اوسپنې پټلۍ له لارې ۳۲۸ زره او ۹۷۰ ټنه، د اقینې اوسپنې پټلۍ له لارې ۲۱ زره او ۹۵۹ ټنه، د تورغونډۍ اوسپنې پټلۍ له لارې ۵۵ زره او ۵۳۶ ټنه، د خواف – هرات اوسپنې پټلۍ له لارې ۸۴۱۸ ټنه چې ټولټال ۳۷۸ زره او ۱۵۶ ټنه کېږي، د نفتي او نورو توکو واردات شوي دي.
د راپور له مخې، په دې موده کې ۳۶ زره او ۷۲۷ ټنه تجارتي مالونه چې زیاته برخه یې وچه مېوه، کینو او د انارو جوس دي؛ صادر او ټرانزیټ شوي دي.
د طالبانو د ټولګټو چارو وزارت همداراز ویلي، چې هڅه کوي د لا زیاتو انتقالاتو لپاره مناسب شرایط چمتو او سوداګرو ته اړینې اسانتياوې برابرې کړي.
افغانستان اوسمهال د رېل پټلۍ له لارې د ازبکستان، ترکمنستان او ایران ترمنځ د توکو په انتقال کې کار اخلي.
یاده دې وي، چې په هېواد کې د اوسپنې پټلۍ د غځولو او د سیمې او ګاونډیو هېوادونو د اوسپنې د شبکو سره د نښلولو کار د پخواني جمهوري رژیم په لومړیو کلنو کې پیل شوی وو، خو په ۲۰۲۱ کې د طالبانو بیا واکمنېدو سره دغه چاره دوامداره پاتې شوه او ازبکستان، ترکمنستان او ایران د رېل پټلیو شبکې سره د نښلولو کار ته داوام وکړ.


د افغانستان د ملي امنیت پخواني سلاکار رنګین دادفر سپنتا د هرات دوولسم امنیتي کنفرانس ته وویل، چې د افغانستان په سیاسي چاپیریال کې د سولې او مقاومت دواړو تعقیبول مهم دي. هغه د افغانانو د یوې «ملي ولسي مجمع» د جوړولو غوښتنه وکړه.
په دغه دوه ورځنی ډیالوګ کې، چې د هسپانیا په پلازمېنه مادرید کې روان دی، ګڼو سیاسي څېرو او شنونکو ګډون کړی دی.
سپنتا له طالبانو سره د خبرو اترو په تړاو وویل، چې دې ډلې د سولې خبرو اترو په اړه ځواب نه دی ورکړی.
هغه زیاته کړه، « موږ تل له طالبانو سره د سولې خبرو اترو ملاتړ کړی؛ یوداسې دریځ چې زموږ د ټولنې ګڼ شمېر غړو، په ځانګړي توګه سیاستوالو، مدني حرکتونو او د ښځو د حقوقو سازمانونو تکرار کړی. سره له دې، تر اوسه پورې د طالبانو کوم ځواب نه دی ترلاسه شوی».
هغه وویل، چې د افغانستان لپاره اصلي اندیښنه لا هم د طالبانو له ظالم رژیم څخه د هیواد ژغورل دي.
سپنتا زیاته کړه، « موږ باید ومنو چې د افغانستان دننه طالب ضد حرکتونه، د یوه منسجم او ټول شموله سیاسي ځایناستي د نشتوالي له امله، چې ځانګړي اهداف لکه ډیموکراسي، د قانون حاکمیت، او ټولنیز عدالت ولري، له جدي ننګونو سره مخ دي.».
سپنتا ټینګار وکړ، چې د طالبانو پر وړاندې د ازادۍ غورځنګونو د اغیزناکتیا لپاره همغږۍ، مشخصو سیاسي پروګرامونو او سازماني جوړښتونو ته اړتیا ده، چې د سیاسي قدرت له غالبو سیاسي او نظامي اړیکو سره همغاړي شي.
هغه د افغانستان د ملي ولسی مجمع وړاندیز وکړ، چې د یوه پیاوړي ایتلاف په توګه یوه لاره را وباسي او د نړیوالې ټولنې په تایید د یوه لنډمهالي دولت جوړېدو ته لاره پرانیزي. سپنتا دې ناستې ته په خبرو کې وویل، چې په دې ملي مجمع کې باید د ټولنې ټول اقشار، ښځې، نارینه او سیاسي او ټولنیز جریانونه، چې پر استقلال، ازادۍ، او د هېواد پر یووالي باور لري، راټول شي.
هغه وویل، چې هممهاله د سولې او مقاومت دواړو تعقیبولو ته اړتیا ده، ځکه دده په باور، په پراخه کچه دا منل شوې، چې جګړه وروستۍ حل لاره ده او سوله ییزه مبارزه د لوړو او انساني اهدافو لپاره ځانګړی ارزښت لري.
نوموړي وویل چې په ځینو مواردو کې خلک له نظامي مقابلې پرته بله لاره نه لري، ځکه جګړې پر دوی تپل شوې دي.
د ملي امنیت پخواني سلاکار وویل، چې جیوپولیټیکي سیالیو او ایدیولوژیکو توپیرونو د افغانستان په اړه متضاد دریځونه رامنځته کړي دي. هغه څرګنده کړه چې د نړیوالو او سیمهییزو ځواکونو رقابت د افغانستان د سولې پروسه نوره هم پیچلې کړې ده.
د هرات امنیتي کنفرانس یوه کلنی ناسته ده، چې د بېلابېلو هېوادونو استازي پکې ګډون کوي او د افغانستان اړوند مسایل څېړي. سږنی کنفرانس د « افغانستان: د هیلې بیا راټوکیدل؛ ګډه هڅه» تر سرلیک لاندې پیل شوی او دوه ورځې به وغځیږي.

افغانستان انټرنیشنل ته رسېدلي مکتوب له مخې، د طالبانو مشر هبت الله اخوندزاده ملا نیک محمد ملنګ د بدخشان د نوي امنیه قوماندان په توګه ټاکلی دی. دا پریکړه په داسې حال کې کیږي چې سراج الدین حقاني له ۴۰ ورځو راهیسې په کابل کې په کورنیو چارو وزارت کې نه دی لیدل شوی.
د طالبانو کورنیو چارو وزارت وروستی ځل د سراج الدین حقاني حضور په کابل کې د هغه په دفتر کې د سې شنبې په ورځ، د مرغومي په ۲۵مه ښودلی دی.
په همدې ورځ، ښاغلي حقاني په کابل کې د سعودي عربستان له سفیر فیصل طلق البغمي سره په خپل دفتر کې ولیدل.
د طالبانو کورنیو چارو وزارت له هغې ورځې راهیسې د حقاني د شتون په اړه هیڅ راپور نه دی خپور کړی.
تېره میاشت، داسې انځورونه خپاره شول چې سراج الدین حقاني متحده عربي اماراتو او سعودي عربستان ته سفر کړی.
په ورته وخت کې، په رسنیو کې د هبت الله اخوندزاده له کړنو څخه د هغه د نارضایتۍ راپورونه خپاره شول.

د طالبانو مشر هبت الله اخوندزاده د طالبانو د کورنیو چارو وزیر له اوږدې مودې غیر حاضرۍ سره، د بدخشان د ستراتیژیک ولایت لپاره نوی امنیه قوماندان ټاکلی دی.
دا روښانه نه ده چې ایا دا بدلونونه د حقاني په رضایت یا د هغه له خبرېدو پرته شوي دي.
د هبت الله اخوندزاده له خوا تغیرات یوازې د بدخشان پولیسو پورې محدود نه دي.
د حقاني په غیاب کې، نوموړي د طالبانو په امنیتي جوړښت کې نور مهم بدلونونه راوستلي دي.
له دې مخکې، د طالبانو مشر د ۳۱۳ بدر ځانګړې قطعې، چې د حقاني شبکې تر اغېز لاندې وه، کندهار ته د لېږد امر وکړ او د دې قطعې پخوانی قوماندان او د کورنیو چارو وزیر ورور عزیزالدین یې کندهار ته له احضارولو وروسته له دندې ګوښه کړ.
د کندهار امنیه قومندانۍ، چې د کورنیو چارو وزیر یې مسوولیت درلود، هم له دندې ګوښه شو او پر ځای یې نوی کس وګمارل شو.
په دې بدلونونو سره، هبت الله اخوندزاده وښودله چې د طالبانو د حکومت په ګمارنو کې لومړی او وروستی نظر لري.
هغه په دې وروستیو کې خپل یو باوري کس مولوي عبدالاحد طالب د کندهار د پولیسو د مشر په توګه وټاکه.
داسې ښکاري چې دا پریکړه د داخلي اختلاف او د داعش د بریدونو په څیر ګواښونو په وړاندې د طالبانو د مشر د امنیت ساتلو په موخه شوې ده.
له دې مخکې، په لړم په میاشت کې، هبت الله اخوندزاده یو فرمان صادر کړ چې له دفاع او کورنیو چارو وزارتونو او د استخباراتو ریاست یې د وسلو، مهماتو او پوځي تجهیزاتو د ویشلو واک واخیست.
د هبت الله د فرمان له مخې، یوازې د طالبانو مشر کولی شي د پوځي تجهیزاتو د ویش په اړه پریکړه وکړي.
لومړۍ ماده وايي چې د هبت الله اخوندزاده پرته بل څوک نشي کولی چې د کورنیو چارو او دفاع وزارتونو او د استخباراتو عمومي ریاست په ډیپوګانو کې ثبت شوي پوځي تجهیزات چا ته وویشي.

یوه برېټانیايۍ جوړه، چې له کلونو راهیسې په افغانستان کې د تعلیمي پروژو مشري کوي، طالبانو د الوتکې د استعمال له امله بندي کړې ده. د طالبان وايي، دوی د بامیان امنیه قوماندانۍ او سرحدي ځواکونو له اجازې پرته الوتکه کاروله.
باربي او پیټر رینولډز، چې ۷۵ او ۷۹ کلن دي، د فبرورۍ پر لومړۍ نېټه د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ونیول.
سارا انټویستل، چې په مرکزي بریټانیا کې اوسي ټایمز راډیو ته وویل چې د نیول کېدو په لومړیو ورځو کې یې مور او پلار د پیغامونو له لارې د خپلې روغتیا ډاډ ورکړی و، خو درې ورځې وروسته هر ډول تماس پرې شو.
د رویټرز د رپوټ له مخې، هغې وویل، « موږ غوښتل طالبانو ته موقع ورکړو چې د دې نیونې علت روښانه کړي، خو اوس چې له دریو اونیو زیات وخت تېر شوی، نور انتظار نه شو کولی. موږ له برېټانیایي کونسلګرۍ غوښتنه کوو چې زموږ د مور او پلار د خلاصون لپاره له ټولو شونو لارو کار واخلي».
د برېتانیا د بهرنیو چارو وزارت ویلي چې دوی د دوو برېتانیایي وګړو له کورنۍ سره مرسته کوي، خو نور جزئیات یې نه دي ورکړي.
د طالب چارواکو له خوا لا هم رسمي غبرګون نه دی راغلی، خو بي بي سي د طالبانو د سرچینو له قوله ویلي چې دوه برېټانیايي وګړي، چې په بامیان ولایت کې یې له یوې نادولتي موسسې سره کار کاوه، نیول شوي دي.
د طالبانو رسمي سرچینو بي بي سي ته ویلي، چې دا کسان ۲۰ ورځې وړاندې د بامیان امنیه قوماندانۍ او سرحدي امنیتي ځواکونو له خبرولو پرته د الوتکې د کارولو له امله نیول شوي دي.
طالبانو دا روښانه کړې نه ده، چې دغو کسانو څه ډول الوتکه [شخصي الوتکه او که بې پیلوټه الوتکه] کاروله.
دا لومړی ځل دی چې طالبان بهرني وګړي په ورته تور نیسي.

په تورخم ښارګوتي کې سرچینو افغانستان انټرنشنل ته وویل، د دروازې د پرانیستو په اړه د طالبانو او پاکستاني چارواکو ترمنځ خبرې بې نتیجې پای ته ورسېدې. په دغه ناسته کې د ننګرهار لپاره د طالبانو مرستیال والي عزیز الله مصطفا او له پاکستاني لوري د دغه هېواد نظامیانو ګډون درلود.
ډیورنډ کرښې ته څېرمه په تورخم ښارګوټي کې سرچینو نن د کپ ۶مه وویل، چې طالبانو پاکستاني لوري ته په ناسته کې وویل، چې دوی به دا ناستې د بحثونو موضوعات په کابل کې له خپلو مشرانو سره شریک کړي.
طالبانو او پاکستاني اړخونو د ناستې جزییات نه دي خپاره کړي.
د تورخم لپاره د طالبانو کمیسار ملا عبدالجبار حکمت ددې ډلې تر واک لاندې باختر ژانس ته دغه ناسته تایید کړې او پر پاکستاني لوري یې نیوکه کړې، چې غواړي په لوی لاس سوداګرو او عامو ته ستونزې راولاړې کړي.
باختر ژانس د خپلې سرچینې له قوله ویلي، چې دغه موضوع په لوړه کچه مشرانو پرېکړې ته ځنډول شوې ده.
د تورخم فرضي کرښې لار د پاکستان لخوا درې ورځې وړاندې د طالبانو د پوله ساتو ځواکونو له لوري د تاسیساتو جوړولو په غبرګون کې تړل شوې ده.

د طالبانو سرچینو افغانستان انټرنشنل ته یو لیست ورکړی، چې ښیي په کندز کې د طالبانو والي ملا محمد خان دعوت ۱۱۵ ساتونکي لري. په دې لیست کې د دې خلکو نومونه او بشپړ توضیحات شامل دي.
د ساتونکو دا شمېر د امنیتي وضعیت په اړه د طالب چارواکو اندېښنه او د احتمالي بریدونو ویره څرګندوي.
که څه هم طالبان ادعا کوي، چې په افغانستان کې یې امنیت ټینګ کړی دی، خو د یوه سیمه ییز چارواکي لپاره د لسکونو ساتونکو شتون پخپله د طالبانو په منځ کې د امنیتي وضعیت په اړه پوښتنې راپورته کړې دي.
د کندز لپاره د طالبانو والي محمد خان دعوت د دې ډلې د مشر ملا هبت الله په فرمان ټاکل شوی دی او هغه له دې وړاندې په کندهار کې د ۲۰۵ البدر قول اردو قومندان هم پاتې شوی دی.

دا په داسې حال کې ده چې داعش په خپلو بریدونو کې د طالبانو د کډوالو چارو وزیر، د بلخ والي او د بدخشان مرستیال والي په نښه کړي او وژلي دي.
سربېره پردې، د طالبانو مخالفې ازادۍ او د مقاومت ډلې هم په مختلفو سیمو کې پر طالبانو د بریدونو ادعاوې کوي.
د طالبانو له واکمېدو مخکې په جمهوري حکومت کې هم داسې رپوټونه ول، چې ځینې چارواکي او جهادي مشران د ساتوونکو په نامه له دولت معاشونه ترلاسه کوي.
طالب چارواکو تر اوسه د دې لېست د افشا کېدو او د هغو دلایلو په اړه غبرګون نه دی ښودلی چې ولې د کندز والي دومره لوی شمېر ساتونکو ته اړتیا لري.