د کندز لپاره د طالبانو والي محمد خان دعوت د دې ډلې د مشر ملا هبت الله په فرمان ټاکل شوی دی او هغه له دې وړاندې په کندهار کې د ۲۰۵ البدر قول اردو قومندان هم پاتې شوی دی.
دا په داسې حال کې ده چې داعش په خپلو بریدونو کې د طالبانو د کډوالو چارو وزیر، د بلخ والي او د بدخشان مرستیال والي په نښه کړي او وژلي دي. سربېره پردې، د طالبانو مخالفې ازادۍ او د مقاومت ډلې هم په مختلفو سیمو کې پر طالبانو د بریدونو ادعاوې کوي. د طالبانو له واکمېدو مخکې په جمهوري حکومت کې هم داسې رپوټونه ول، چې ځینې چارواکي او جهادي مشران د ساتوونکو په نامه له دولت معاشونه ترلاسه کوي. طالب چارواکو تر اوسه د دې لېست د افشا کېدو او د هغو دلایلو په اړه غبرګون نه دی ښودلی چې ولې د کندز والي دومره لوی شمېر ساتونکو ته اړتیا لري.
د طالبانو والي اسلام جار په نننۍ لیدنه کې ویلي، چې د دې خونې پیلېدو سره د افغانستان او قزاقستان ترمنځ سوداګري هم پراخه شوې ده.
طالبان په خپله اعلامیه کې د قزاقستان د شازدافیر ګازیز اکباسوف له خولې وايي، راتلونکو کلونو کې به خپلمنځي راکړه ورکړه نوره هم زیاته شي.
قزاقستان په هرات کې د سوداګرۍ خونې تر فعالولو وروسته وویل، چې غواړي د یو مهم لوجسټیک مرکز له لارې سوېلي اسیا او خلیج ته د رسېدو لپاره د افغانستان سړکونو او پټلۍ ته پراختیا ور کړی.
قزاقستان دغه هدف ته د رسېدو لپاره هم د ترکمنستان له لارې هرات په نښه کړی او نن یې شازدافیر له طالب چارواکو سره د پټلۍ پر پراختیا هم خبرې کړې دي.
د طالبانو والي هم ویلي چې د هرات د تورغونډۍ او اسلام کلا پټلۍ د هرات- مزار او هرات- کندهار له پټلیو سره نښول کېږي.
هرات د ټاپي پروژې له پلوه هم مهم دی چې د ترکمنستان، افغانستان پاکستان او هند د ګاز نللیکه د دغه ولایت له لارې افغانستان ته ننوځي او تر نورو ولایتونو تېرېدو سره پاکستان ته اوړي.
یوسف وفا د عباس ستانکزي د خبرو اوه برخې نقل کړې چې هبت الله اخندزاده ته د هغه د "بې احترامۍ" نښې دي.
عباس ستانکزي په خپلو خبرو کې وویل: زه باید په واضح ډول ووایم چې زموږ په خاوره کې هر څه په ښځو پورې تړلي دي. ښوونځي د ښځو پر مخ تړل شوي، روغتون د ښځو پر مخ تړل شوی، ډاکټر ته تلل او نور کارونه د ښځو پر مخ تړل شوي، ښځې حتی جومات ته د لمانځه لپاره نه شي تللای. دا [محدودیت] د دین او شریعت په نوم پلي کیږي.
ايا موږ له صالحو خلفاوو زيات پرهيزګاران يو؟
عباس ستانکزي په دويمه موضوع کې چې د يوسف وفا نيوکې يې راپارولې، وويل: "ځینو خلکو د اسلام دايره دومره تنګه کړې چې له ځانه پرته بل څوک په کې نه شي راتلای."
په دریمه مسله کې د عباس ستانکزي خبره راخیستل شوې چې وایي: نن د افغانستان له څلویښت ملیونو وګړو له شل ملیونو سره ظلم روان دی. ايا موږ به د اخرت په ورځ په داسې حال نه ودريږو چې نیم بدن به مو فلج وي!؟
د یوسف وفا په لیک کې، پوښتنه دا ده، "ایا موږ د شریعت په لاره روان یو؟" دا د هیبت الله اخوندزاده لپاره د عباس ستانکزي د بې احترامۍ د یو دلیل په توګه هم یاد شوی دی.
په لیک کې د عباس ستانکزي په حواله ویل شوي چې "ټوله نړۍ نن زموږ سره ښکېله ده او په دې مسله نیوکه کوي."
د عباس ستانکزي د دې خبرې په ځواب کې، یوسف وفا لیکلي چې نړۍ له څو لسیزو راهیسې زموږ پر وړاندې په جګړه کې ښکېله ده او د هغه په وینا، د سورة البقره ۱۲۰ ایت په دې اړه نازل شوی دی.
یوسف وفا په خپل لیک کې د سورة البقرة عربي متن هم شامل کړی، چې پکې راغلي دي، "یهودیان او عیسویان به هیڅکله له تاسو راضي نشي تر هغه چې تاسو د دوی د دین پیروي ونه کړئ."
په اوومه قضیه کې، د عباس ستانکزي له قوله ویل شوي چې "هغه لاره چې موږ پرې ځو هغه زموږ د طبیعت د غوښتنو پر بنسټ ده، نه د قانون پر بنسټ."
یوسف وفا دا اووه قضیې د هیبت الله اخوندزاده د احکامو او لارښوونو سره ښکاره مخالفت او د طالبانو د مشر بې احترامي ګڼلې.
اماراتو ته د ستانکزي تلل
د افغانستان انټرنشنل د روان کال د سلواغې په اتمه په یوه ځانګړي راپور کې څرګنده کړه چې عباس ستانکزی د هیبت الله اخوندزاده د نیولو له حکم وروسته له افغانستان څخه متحده عربي اماراتو ته وتښتېد.
سرچینې وایی د طالبانو د دفاع وزیر یعقوب مجاهد دوبۍ ته د هغه بېړنی سفر ترتیب کړی و.
په کابل کې یوې باخبرې سرچینې وویل چې وروسته له هغه چې عباس ستانکزي د نجونو د زدکړې د بندیز له امله په هیبت الله اخوندزاده سختې نیوکې وکړې، د طالبانو مشر د استخباراتو مشر عبدالحق وثیق ته امر وکړ چې ستانکزی ونیسي او د هغه د وتلو مخه ونیسي.
د یوسف وفا ځای د هبت الله اخندزاده په حلقه کې
محمد یوسف وفا، هبت الله اخندزاده ته له نږدې کسانو دی او د تېر کال د کپ په ۱۹مه د بلخ د پخواني والي ملا محمد داوود مزمل تر وژل کېدو وروسته د طالبانو له لوري بلخ ته ولېږل شو.
نوموړی تر دې وړاندې د کندهار والي و او یو له هغو کسانو دی چې د طالبانو د کډوالو چارو د پخواني وزیر خلیل الرحمن حقاني تر وژل کېدو وروسته د ملا شیرین (د کندهار والي) او عبدالاحد طالب (په کندهار کې د طالبانو د پولیسو قوماندان) هم د داعش د ګواښونو په سر کې و.
د ښاغلي داوړ په خبره، افغانستان په ښه حالت کې نه دی او د ورته غونډو په جوړولو سره په دې تړاو باید مشورو ته دوام ورکړل شي، ترڅو افغانان له اوسني حالت د خپل هېواد د اېستلو لپاره یوې ګډې تګلارې ته سره ورسېږي.
۲۰۲۱ کې د طالبانو واکمنېدو سره نه یواځې دې ډلې ټولګډونه حکومت جوړ نه کړ، بلکې وخت ناوخت یې له ګاونډیو هېوادونو په تېره پاکستان او ایران سره سرحدي لانجې هم راځي.
پر ګاونډیو هېوادونو سربېره روسیه او نړیواله ټولنه هم افغانستان کې د وسلوالو ډلو پر شتون اندېښنه ښيي.
محسن داوړ دغو پرمختیاوو ته په پام وايي، «په سیمه کې د افغانستان ملګری قوت هم نشته او ښه ورځ افغانستان ته هیچا هم نه ده غوښتې.»
نوموړی د طالبانو لاس ته د افغانستان ورتلو کې امریکا ته هم ګوته نیسي او زیاتوي: «د افغانستان په ورانولو او بربادۍ کې د ټولې دونیا لاس دی او په دې کې د امریکا د ملګرو لاس دی او د افغانستان په ګاونډ کې چې کوم هېواد دی پاکستان غټ لاس دی.»