پاکستاني پوځیان افغانستان د خپل کور شاته انګړ ګڼي
د ایکانومېک ټاېمز په یوې مقاله کې راغلي، چې پاکستاني پوځیان د خپلو «ژورو سټراتېژیو» له مخې افغانستان د خپل کور شاته انګړ ګڼي او تر هغې پورې چې دا دریځ ختم نه شي؛ د اسلام اباد او کابل ترمنځ اړیکې نه رغېږي.
همدا راز ویل شوي، په داسې حال کې چې هند هڅه کوي له طالبانو سره خپلې اړیکې په نوې بڼه کې تعریف کړي؛ د افغانستان او پاکستان تر منځ ترینګلتیاوې لا هم مخ په زیاتېدو دي. دا وضعیت نه یوازې د سیمې پر حالاتو؛ بلکې د مهمو لوبغاړو لکه هند، چین او ایران پر تعاملاتو هم مستقیم اغېز لري.
چین چې د پاکستان سټراتېژیک ملګری ګڼل کېږي، په تېرو میاشتو کې یې هڅه کړې چې د طالبانو او اسلاماباد تر منځ اړیکې ښې کړي.
چین د دواړو هېوادونو د چارواکو لپاره د څو اړخیزو ناستو کوربهتوب کړی او پاکستان یې هڅولی، چې کابل ته سفیر واستوي.
سیمهییز شنونکي باور لري، تر هغې چې د پاکستان پوځ افغانستان ته د یوې وسیلې او د واک لاندې سیمې په سترګه ګوري؛ دغه هڅې به کومه پایله ورنکړي.
د پاکستان پوځي مشران له کلونو راهیسې افغانستان د خپلې «ستراتېژیکې ژورې» برخه ګڼي؛ څو د هند پر وړاندې پیاوړې شي. دغه لیدلوری نه یوازې د افغانستان خپلواکۍ ته تاوان رسوي؛ بلکې د کابل-اسلاماباد ترمنځ د دایمي شخړې لپاره زمینه هم برابروي.
همدا دریځ لامل شوی، چې ان د طالبانو له واکمنېدو وروسته، د دواړو هېوادونو اړیکې د همغږۍ پر ځای، د دښمنۍ او بې باورۍ بڼه خپله کړي.
تېرې ډېسمبر میاشت کې د پاکستان هوایي بریدونو پر ډیورنډ کرښه ۴۶ ولسي افغانان ووژل. همداراز، له پاکستانه د افغان کډوالو اېستلو په افغانستان کې سخت ولسي غبرګونونه راوپارول او د دواړو هېوادونو اړیکې یې لا نورې هم خرابې کړې.
مقاله کاږي، هند چې له افغانستان سره ژور فرهنګي او تاریخي تړاو لري؛ هڅه کوي چې د نرمې ډیپلوماسۍ له لارې په نویو سیمهییزو معادلو کې خپل ځای وساتي.
هند چې پخوا د افغانستان د ډېموکراټیکو حکومتونو یو له اصلي ملاتړو څخه و، اوس له طالبانو سره محدوده اړیکې جوړوي. په همدې لړ کې یې د افغانانو لپاره د ویزو د ورکړې پروسه بیا پیل کړې او دواړو لوریو یو بل سره لیدنې کتنې هم کړې دي.
مقاله په پای کې کاږي، تر هغې چې د پاکستان پوځ د افغانستان په تړاو خپل تاریخي لیدلوری بدل نه کړي،؛د کابل او اسلام اباد ترمنځ به هېڅکله اړیکې ښې نه شي او نه به هم د سیمهییز ټیکاو لپاره هڅې کومه پایله ورکړي.