ازبکستان طالبانو سره د اړیکو او تعامل لپاره ځانګړې پاملرنه کړې

د ایرو اېشیا ویب پاڼې د یوې مقالې له مخې، اوس مهال ازبکستان له طالبانو سره د اړیکو پراختیا او تعامل ځانګړې پاملرنه کړې. مقاله کې زیاته شوې، چې د انرژۍ، اقتصاد او امنېتي برخو کې دغه پراخې اړیکې پالل شوي دي.

دغه اړیکې به له ازبکستان سره مرسته وکړي، تر څو نویو بازارونو ته لاسرسی او د سیمې په ثبات کې لازمې همکارۍ رامنځته کړي. د ایرو اېشیا وېب پاڼې د شننې پر بنسټ، د ازبکستان په تاشکند کې د مرکزي اسیا لپاره د نړیوال څېړنیز انسټیټیوټ سفیر جاولون واخابوف دا هڅه «د اتصال له لارې ثبات» ګڼي.

همدا راز ویل شوي،‌ ازبکستان د طالبانو د منزوي کولو پرتله عملي چلند او داسې تګلارې غوره کړې چې بشري ملاتړ او د سیمه ایز امنیت انډول وساتي.

ایرو اېشیا زیاتوي، د ازبکستان او طالبانو ترمنځ اړیکې د بهرنیو ځواکونو له وتلو څخه د مخه پیل شوې وې.

په ۱۹۹۷ زېږدیز کال کې، د ازبکستان پخواني ولسمشر اسلام کریموف د افغانستان لپاره د «شپږ او دوه» ډلې وړاندیز کړی و، چې موخه یې د خبرو اترو او سیاسي هوکړو له لارې د سولې راوړل وو.

په ۲۰۱۸ کې، ازبکستان د تاشکند کنفرانس کوربه و، چې د طالبانو او د افغانستان مخکني اسلامي جمهوریت تر منځ د بې شرطه سولې خبرو اترو غوښتنه یې کړې وه، خو طالبانو بیا هلته دریځ ونیوه، چې یوازې د امریکا سره خبرې کوي. هم مهاله یادې ډلې د بهرنیو ځواکونو د وتلو غوښتنه هم کړې وه.

ایرو اېشیا زیاتوي، په ۲۰۲۲کال کې، تاشکند د افغانستان په اړه د ۳۰ هیوادونو استازو سره د یوه ګډ کنفرانس کوربتوب وکړ. دغه غونډه د نړیوالې ټولنې لپاره د طالب چارواکو سره د خبرو اترو یوه موقعه ګڼل شوې، څو په افغانستان کې د پانګونې تر څنګ د امریکا په ګډون د لوېدیځو هېوادونو لخوا د کنګل شویو افغان شتمنیو د خوشې کولو د غوښتنې فرصت برابر کړي.

ازبکستان د طالبانو حکومت لا په رسمیت نه دی پېژندلی، خو د اوبو او سرحدي سرچینو په تړون کې د دواړو هیوادونو اړیکې لا بنسټیزې کیږي.

په دغه شننه کې راغلي، تاشکند د اوبو د سرچینو په اړه خپلو ګټو ته لومړیتوب ورکوي او د ۲۰۲۵ کال په اپریل کې یې له افغانستان سره د اوبو شراکت لپاره یوه ګډه هوکړه هم لاسلیک کړې. همدا راز ازبکستان په افغان خاوره کې د شته ترهګرو ډلو د ګواښ پر وړاندې مبارزه هم کوي.

ایرو اېشیا وایي، چې ازبکستان د اقتصادي فرصتونو د زیاتولو او د ترهګرۍ د مخنیوي سربېره هڅه کوي چې د اوبو د شراکت په برخه کې د افغانستان سره همکاري وکړي.

ازبکستان په راتلونکي کې د افغانستان د کليدي کانونو په پراختیا کې هم مهم رول لري.

د یادونې وړ ده، چې د طالبانو سره د تاشکند د تجارت حجم په ۲۰۲۴ کال کې ۱.۱ میلیارد ډالر ته ورسید، چې تر ډیره یې ازبکستاني صادرات و.

ازبکستان نه یوازې د سوداګرۍ لپاره بلکې افغانستان د سیمه ایز پله په توګه کارول غواړي.