د طالبانو د اوبو او انرژۍ وزارت وايي، چې د دغې پروژې د امکان سنجۍ مطالعات او تفصیلي ډیزاین به د کان په بدل کې د پانګونې له لارې د ۱۰۲ میلیونه افغانیو په لګښت د یوه خصوصي شرکت له لوري په ۱۸ میاشتو ترسره شي.
د دغه وزارت د معلوماتو له مخې، یاده پروژه د اوبو مدیریت، د کرنیزو ځمکو د خړوبولو، د برېښنا تولید، د موسمي سېلابونو د کنټرول او تر ځمکې لاندې اوبو د تغذیې په موخه عملي کېدونکې ده.د طالبانو د رييس الوزراء اقتصادي مرستیال په همدې تړاو جوړو شویو مراسمو کې د کندهار د ارغستان ولسوالۍ د "لورې" بند ارزښت ته په اشارې سره وویل، چې د دغه بند مطالعات او ډیزاین د هېواد د اوبو مدیریت او اقتصادي پراختیا په برخه کې د طالبانو د ژمنې ښکارندویي کوي.د طالبانو د اوبو او انرژي وزارت سرپرست عبداللطیف منصور هم په دې مراسمو کې وویل، د اوبو او انرژۍ وزارت له لوري په دې سیمه کې له دغې پروژې سربېره د دوو چکډمونو د جوړولو چارې روانې دي او په نږدې راتلونکې کې به ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.هغه له دې سربېره له خلکو وغوښتل، چې: "د دوښمن د دسیسو پر وړاندې با خبره و اوسي او له دغه اسلامي نظام څخه په خپل اطاعت او ملاتړ سره خپله دیني او ملي دنده ترسره کړي. "دا په داسې حال کې ده، چې د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور وزارت سرپرست خیرالله خیرخواه هم په دې مراسمو کې په ډاګه کړه: "خلک باید د دغه نظام "شکر" په خپل ملاتړ سره په ښه توګه ترسره کړي. "
د پاکستان "د اېکسپرېس ټرېبیون" ورځپاڼې په افغانستان کې د سیاست او همداراز یې د اغېز او څرنګوالي په تړاو "په افغانستان کې د سیاست د بدلون" تر سرلیک لاندې نن یوه تازه مقاله خپره کړې ده.
په دې مقاله کې راغلي، چې د پاکستان په ګاونډ یعنې افغانستان کې چټکو بدلونو ته په کتو په اسلام اباد کې د پالیسیو عملي کوونکي باید ډېر هوښیار واوسي، ان هغه کسان چې خپل ټول عمر یې د پاکستان د بهرنۍ تګلارې په مطالعه او مدیریتي چارو کې تېر کړي؛ د یو نه، بلکې له څو ناڅاپي پېښو سره مخ شوي دي.
په دې مقاله کې له نړۍوالې ټولنې سره د طالبانو اړیکو ته اشاره شوې او په ځانګړي توګه د سراج الدین حقاني او هبت الله اخوندزاده پر رول خبرې شوي او ویل شوي چې هبت الله لا هم له کندهاره کابل اداره کوي.
د دغې مقالې لیکونکی وايي، له شک پرته پاکستاني چارواکي په افغانستان کې پر روان وضعیت او په ځانګړې توګه پر هغو ترهګرو ډلو چې په پاکستان کې فعالیت لري کلکه څارنه لري.
په دې مقاله کې د "کریسټینا ګولډبام" له لوري "نیویارک ټایمز" لپاره پر لیکل شوې مقاله ډېره تکیه شوې ده. "کریسټینا ګولډبام" یو وخت په اسلام اباد کې اوسېده او د پاکستان په تړاو یې ژورې څېړنیزې مقالې او راپورونه لیکل؛ خو پاکستاني چارواکو بیا د هغې دغه ډول مقالې او راپورونه ونه زغملی شول او له هېواده یې واېستله.
"کریسټینا ګولډبام" د افغانستان د کورنیو چارو وزارت له سرپرست "سراج الدین حقاني" سره تر اوږدې مرکې وروسته لیکلي و: «هغه د ډيپلوماټکو سفرونو او نورو چینلونو له لارو هڅه کړې چې خپل دریځ نرم وښيي او له نړۍوالو سره ګډې ګټې وپالي؛ لکه په افغان خاوره کې د ترهګرو ډلو مهارول. حقاني د روسیې او چین په ګډون په اروپا کې له خپلو پخوانیو لوړپوړو دوښمنانو سره اړیکې جوړې کړې دي.»
حقاني د روان کال په پیل کې له مېرمن ګولډبام سره په مرکه کې ویلي و: «شل کلنه مبارزه مو بریالۍ شوه، اوس موږ له نړۍ سره د مثبت تعامل یو نوی فصل پرانیستی او د تاوتریخوالي او جګړې فصل مو تړلی دی.»
مېرمن ګولډبام له حقاني سره د خپلې لیدنې په اړه وايي: «ډیری لوېدیځوال چې د خپلو حکومتونو په استازیتوب د افغانستان په چارو کې ښکېل و، د حقاني د دریځ بدلون ته ډېر حیران شول. هغه ته په عمومي ډول د واک وږي په سترګه کتل کېدل. په افغانستان کې د امریکا په مشرۍ د جګړې په جریان کې په څو مواردو کې د حقاني کورنۍ له متحده ایالاتو سره د اړیکو غوښتنه وکړه؛ خو امریکایي چارواکو دغه غوښتنه رد کړې وه او حقاني ډله یې بېباوره او نهبښونکې بللې وه؛ ځکه چې ډېر امریکایان د دوی له خوا وژل شوي و.»
په دې مقاله کې د سراج الدین د پلار جلال الدین حقاني په تړاو لیکل شوي: «د سړې جګړې پر مهال د سراجالدین پلار جلالالدین حقاني له پاکستاني او سعودي استخباراتو سره ژورې اړیکې جوړې کړې وې، هغه د امریکا له استخباراتي ادارې CIA سره هم نږدې اړیکې لرلې، له هغه ځایه یې پیسې او وسلې ترلاسه کولې. په همدې وخت کې هغه له اسامه بن لادن سره نږدې شو، چې وروسته یې د القاعدې بنسټ کېښود او همداراز یې د حقاني ملاتړ هم ترلاسه کړ.»
د مقالې له مخې، د امریکا او متحدینو له لوري یې په افغانستان کې د طالبانو د لومړۍ دورې د واکمنۍ له رانسکورېدو وروسته حقاني ډلې د امریکا او د متحدینو پر ضد يې جګړه پیل کړه. له هغه وروسته سراج الدین حقاني ترهګر اعلان شو او د هغه د نیولو یا وژلو لپاره د لسو میلیونو ډالرو انعام اعلان شو. خو هغه بیا هم چا ونشو نیولی. حقاني د مېرمن ګولډبام دې پوښتنې ته په ځواب کې چې څنګه نه دی نیول شوی، ویلي: «دا زموږ له دوښمنانو وپوښتئ چې څنګه یې له دومره پرمختللو وسایلو سره ونه شوای کولای ما ونیسي یا ووژني؟»
د دغې مقالې لیکوونکی د دغه اوږد بحث په پای کې وایي، حقاني او دریځ یې د پاکستان لپاره ډېر مهم دی.
د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې د ځانګړي استازي پخواني مرستیال "مایکل سمپل" وايي، د دوحې بهیر له لارې د افغانستان د وضعیت د ښه کېدو او د طالبانو د پالیسیو د بدلون په تړاو هېڅ هیله مندي نشته.
مایکل سمپل ویلي، د دوحې بهیر یوازې د وخت ضایع کول دي او ښکېلې خواوې هم پر دې پوهېږي، چې، دغه لړۍ څه ګټه نه کوي او بې پایلې ده.
د افغانستان لپاره د اروپايي ټولنې د ځانګړي استازي پخواني مرستیال "مایک سمپل" د چنګاښ پر اتمه د یکشنبې په ورځ د افغانستان انټرنشنل له "دیدګاه" خپرونې سره په ځانګړې مرکه کې وویل، د دوحې بهیر د بېلابېلو هېوادونو د ډيپلوماټانو تر منځ خبرې دي؛ نه د افغانانو ترمنځ.
نوموړي په دغه بهیر کې د ښکېلو هېوادونو دریځونو ته په اشارې سره وویل، "هېوادونه د طالبانو له محدودوونکو پالیسیو سره مخالف دي؛ خو هېڅ یو یې له دغې ډلې سره د مقابلې او یا هم پرې د برید لپاره حاضر نه دی. "
ښاغلي سمپل همداراز په افغانستان د یوه ځواکمن اپوزېسیون نشتوالي ته په نغوتې سره زیاتوي: "طالبان نه داخلي فشار احساسوي او نه هم بهرنی فشار. هغوی ځان پر دې مکلف نه ګڼي چې په خپلو سیاستونو کې بدلون راولي. "
نوموړي دغې پوښتنې ته په ځواب کې چې ایا د دوحې غونډې په څېر بهیرونه او یا هم د ملګرو ملتونو اقدامات کولی شي د افغانستان ناورین ته حل لاره وړاندې کړي، وویل: "صفر. هېڅ امید نشته. دا یوازې د وخت ضایع کول دي. سپارل شوی ماموریت دی او هغوی ناچاره دي چې هغه وڅاري. "
د نوموړي په وینا، د دغه بهیر اصلي لوبغاړي هم پوهېږي چې د پرمختګ لپاره څه هیله مندي نشته.
مایکل سمپل همداراز په افغانستان کې د ولسي حرکتونو د پراخوالي پر لزوم او له اوسني وضعیته د وتنې لپاره له سیاسيونو پر ملاتړ ټينګار وکړ.
د ویلو ده، چې د ملګرو ملتونو په مشرۍ به د دوحې بهیر په چوکاټ کې د قطر په دوحه کې دوه تخصصي غونډې د دوشبنې او سې شنبې په ورځو د چنګاښ پر نهمه او لسمه جوړې شي.
طالبانو هم په دغو غونډو کې د ګډون لپاره یو ۷ کسیز پلاوی دوحې ته استولی دی.
لا تر اوسه روښانه نه ده، چې دغو غونډو ته د افغان ښځو استازې، مدني فعالان، د طالبانو وسله وال مخالفین، د نورو پرګنو استازي، سیاستوال او یا هم د طالبانو متنقدین بلل شوي او که څنګه؟
خو تر دې مخکې طالبانو په وار - وار ویلي، چې دوی د واکمنانو په توګه له افغانستانه یوازیني استازي دي، چې په دغه ډول نړۍوالو فارمټونو کې ګډون کوي.
له پېښو سره د طالبانو د مبارزې د چمتووالي ملي اداره وايي، په لسو ولایتونو کې د وروستیو بارانونو او سېلابونو د راوتو له امله ۵ کسان مړه شوي او ۸ نور ټپیان دي.
له پېښو سره د طالبانو د مبارزې د چمتووالي ملي ادارې د اطلاعاتو او نشراتو رييس حافظ محمد یوسف حماد وايي، "د لومړنیو راپورونو له مخې، د وروستیو بارانونو او سېلابونو له امله په کابل، پروان، لوګر، میدان-وردګ، خوست، پکتیا، پکتیکا، زابل، ننګرهار او لغمان کې له بده مرغه ۵ کسان شهیدان شوي او ۸ کسان ټپيان دي. "
د حماد په وینا، په دغو سېلابونو کې یو کور په بشپړه توګه له منځه تللی او ۱۶۲ نور کورونه قسماً ویجاړ شوي دي.
د یادې ادارې د اطلاعاتو او نشراتو رييس وايي، "یو کور په بشپړ ډول او ۱۶۲ کورونه جزيي ویجاړ شوي، ۱۱ جوماتونه، ۱۷۱ څاګانې، کاریزونه، او د اوبو سرچینې، ۲۷ د اوبو رسونې شبکې، بندونه او کانالونه، ۲۷ د پلچک پایې او ۴۱ کیلومتره سړک ویجاړ شوي دي. "
د نوموړي په وینا، په دغو سېلابونو کې څه باندې ۱۰۰څاروي تلف شوي، شاوخوا ۲ زره جریبه کرنیزه ځمکه او باغونه او له ۷۰۰ زیات د سولرونو تختې هم له منځه تللي دي.
له پېښو سره د مبارزې د چمتووالي ملي ادارې د اطلاعاتو او نشراتو رييس زیاته کړې، "۱۲۲ څاروي تلف شوي، د ۱۰۳۴ کرنیزې ځمکې محصولات، ۱۱۷۰ جریبه باغونه او ۷۲۰ تختې سولره له منځه تللي دي. "
نوموړي ویلي، دغه اداره ژمنه ده چې، د خپلو او شریکو موسسو امکاناتو ته په کتو سره له زیانمنو سره مرستې وکړي؛ خو لا تر اوسه له دغو سېلاب ځپلو سره هېڅ راز مرستې نه دي شوي او دوی هم مرستو ته سترګې په لاره دي
له دې سره سم، د هېواد د هوا پېژندنې ریاست او د نړۍوالو معتبرو سازمانونو د وړاندوینو له مخې، سبا په پکتیا، خوست، ننګرهار، کونړ او نورستان ولایتونو کې د تالندې برېښنا، تېزو بادونو او د نسبتاً قوي بارانونو له امله د سېلابونو د راوتلو احتمال شته او ښايي په یادو ولایتونو کې د باران اندازه له ۵ تر ۲۰ مليمتره پورې وي.
د هوا پېژندنې ادارې له هېوادوالو غوښتي، چې د سیندونو غاړو ته دې له نږدې کېدو څخه ډډه وکړي.
د طالبانو حکومت هڅه کوي د ګرځندویۍ له لارې اقتصادي ستونزې حل کړي او نړۍ ته د افغانستان مثبت انځور وړاندې کړي، خو د دې ښکلو منظرو تر شا د نجونو د ښوونځیو تړل، د ښځو محدودیتونه او د بشري حقونو سرغړونې لا هم د هېواد د راتلونکي لپاره سترې ننګونې دي.
که څه هم پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو څخه نږدې څلور کاله تېرېږي، خو تر اوسه یې هېڅ هېواد په رسمیت نه پېژني او یاده ډله تمه لري چې د ګرځندویانو لپاره د فرصتونو په برابرېدو سره به د دوی د حکومت د رسمیت پېژندلو لپاره زمینه برابره شي.
د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور وزارت د ګرځندوی، مالي او اداري چارو مرستیال قدرتالله جمال د جون میاشتې په پیل کې له "اسوشېټېډ پرېس" سره په مرکه کې وویل: «افغانان مېلمهپاله خلک دي او غواړي له نورو هېوادونو سیلانیان راشي، موږ یې کوربهتوب ته چمتو یو. ګرځندوی یوه ګټوره چاره ده او موږ غواړو زموږ هېواد یې له ټولو اقتصادي او فرهنګي ګټو برخمن شي.»
د نړۍ په ډېریو هېوادونو کې ګرځندوی د میلیاردونو ډالرو ارزښت لري، خو افغانستان چې د طالبانو د سختو محدودیتونو له امله نړۍوال منزوی شوی، لا هم له پراخې بېوزلۍ سره مخ دی. طالب چارواکي هیله لري، چې د ګرځندوی له لارې به پانګه راجلب کړي.
جمال زیاتوي: «موږ له دې صنعت څخه د پام وړ عواید تر لاسه کوو او باور لرو چې دا به نور هم پراخ شي. د سیلانیانو له لوري مصرف شوې پیسې تر نورو برخو زیات خلکو ته ګټه رسوي. موږ هیلهمند یو چې دا به زموږ د اقتصاد یوه لویه برخه شي.»
د افغانستان لپاره د ګرځندوی ویزې اخیستل نسبتا اسانه دي او له دوبۍ، استانبول او نورو لویو مرکزونو الوتنې هم شته. حکومت ان د ګرځندوی او هوټلدارۍ په برخه کې د نارینهوو لپاره یو روزنیز انسټیټیوټ جوړ کړی، په دغه انسټیټيوټ کې نجونو ته ونډه نه ده ورکړل شوې.
جمال وايي، تېر کال نږدې ۹،۰۰۰ بهرني سیلانیان افغانستان ته راغلي وو او یوازې د روان کال په لومړیو درېیو میاشتو کې ۳،۰۰۰ نور هم ورغلي دي.
نږدې څلوېښت کلنې جګړې د افغانستان ښکلې منظرې، تاریخي ځایونه او غرنۍ جغرافیه له نړۍ پټه کړې وه. د طالبانو د بیا واکمنېدو وروسته که څه هم وخت ناوخته د نا امنۍ پېښې کېږي خو د پخوا په پرتله امنیتي وضعیت نسبي ارام شوی.
د ۲۰۲۴ کال د مې میاشتې په یوه برید کې، وسلهوالو کسانو په بامیان ولایت کې درې هسپانوي سیلانیان او درې افغانان ووژل.
بامیان یو له مشهورو ګرځندوی سیمو څخه دی، چې پکې پخوا د بودا لویې مجسمې وې، خو طالبانو په ۲۰۰۱ کال کې الوځولې وې.
د لوېدیځو هېوادونو مشورې لا هم خلک افغانستان ته د سفر څخه منع کوي، خو طالبان ټینګار کوي چې وضعیت بدل شوی.
جمال وايي: «افغانستان د جګړو له اوږدو کلونو راوتلی. اوس غواړو سیلانیان زموږ دودونه، ژوند، هنر، او مقاومت له نږدې وویني. امنیت ټول هېواد کې شته.»
خو منتقدین وایي، د ښځو پر وړاندې د طالبانو سخت چلند له اخلاقي پلوه پوښتنې راپورته کوي. نجونې له ابتدايي ښوونځي پورته تعلیم ته نه پرېښودل کېږي، د ښځو پروړاندې د کار، ورزش، پارکونو او سینګارتونونو پر تګ بندیزونه دي او د جامو د اغوستلو سخت قوانین ورباندې عملي کېږي.
که څه هم دا قوانین پر بهرنیو مېرمنو کم تطبیقېږي، خو هغوی هم باید سر پټ کړي.
یو شمېر سیلانیان وایي، دوی د اخلاقو له نظره شکمن وو، خو غوښتل یې خپلواکه ارزونه وکړي.
یوه فرانسوي-پیروویایي سیلانۍ ایلاري ګومېز او د هغې برېتانوی ملګری جېمز لیډیارډ وویل، چې نږدې یو کال یې بحث کاوه چې افغانستان ته ولاړ شي او که نه.
لیډیارډ وايي: «موږ فکر نه کوو چې زموږ حضور د طالبانو ملاتړ ښکاره کړي. موږ پیسې خلکو ته ورکوو، نه حکومت ته.»
سره له دې چې د ښځو موضوع حکومتي چارواکو ته حساسه ده، جمال یوازې دومره وویل چې ښځینه او نارینه سیلانیان دواړه دې هر کله راشي، خو د محدودیتونو په اړه یې څه ونهویل.
هغه ټینګار کوي: «کوم کسان چې زموږ قوانینو او دودونو ته درناوی لري، مخکې هم راغلي او لا هم راتلای شي.»
جمال وویل، ګرځندوی نه یوازې اقتصادي، بلکې سیاسي او فرهنګي ګټې هم لري: «دا د خلکو ترمنځ د تفاهم، باور او اړیکو د جوړېدو یو مهم فرصت دی. خلک یو بل له نږدې ویني، یو بل ته درناوی پیدا کوي او فاصله له منځه ځي.»
افغانستان ته د سیلانیانو ورو ورو راتګ د طالبانو حکومت لپاره د یوې ستراتیژیکې هڅې په توګه لیدل کېږي، چې غواړي له اوږدې نړۍوالې انزوا وروسته ځان ته ښه انځور جوړ کړي.
که څه هم سیلانیان د دې هېواد ښکلو غرونو، تاریخي ځایونو او کلتوري بډاینو ته زړه ښه کوي، خو د طالبانو د سختو محدودیتونو تر څنګ، دا سفرونه د یوې شنې پاڼې په څېر ښکاري چې تر شا یې ژور سیوري پراته دي.
طالبانو د ښځو حقونه په پراخه کچه تر فشار لاندې نیولي دي؛ نجونې ښوونځي ته نه پرېښودل کېږي، ښځې له ګڼو عامو ځایونو محرومې دي او د ازادۍ فضا شدیدا تنګه شوې ده.
دا وضعیت د هېواد اقتصادي ودې او د ګرځندوی پراختیا لپاره ستر خنډ ګرځېدلی دی.
سربېره پر دې، حکومت د نړۍوالو مرستو بندېدو او اقتصادي بحران له کبله په ګران حالت کې دی، خو له دې سره هم غواړي نړۍوالو ته ووایي، چې افغانستان بیا خوندي شوی او د سفر وړ دی.
د تېر جمهوري نظام پخوانی والي حلیم فدایي وایي، چې طالبان د افغانستان د ابادۍ لپاره نه، بلکې د دولتدارۍ د جوړښتونو د ویجاړولو، له بېثباتۍ سره د ملت د مخامخ کولو او د هېواد د منزوي کولو لپاره یوه استخباراتي پروژه ده.
پخواني والي حلیم فدایي پر خپلې اېکس پاڼې د طالبانو په اړه یو مفصل او انتقادي پوسټ کړی، چې پکې یې طالبان یوه استخباراتي وسیله بللي او ویلي یې دي، چې د دوی هدف د افغانستان ابادي نه، بلکې قصدي ویجاړي ده.
فدایي لیکلي: «طالبان د افغانستان د جوړولو لپاره نه، بلکې د کمزورې کولو، محتاج کولو، منزوي کولو، جاهل کولو، بېکاره کولو، بېتمدنه کولو او کډوال کولو لپاره جوړ شوي او راوستل شوي دي. د نجونو پر مخ د مکتبونو بندول او د پوهنتونونو تړل د همدې هدف برخه ده.»
نوموړی دا هم زیاتوي، چې د طالبانو لهخوا د تعلیم د بندېدو سیاستونه یوازې د ښځو او نجونو پر وړاندې نه دي، بلکې دا ټولنه په مجموع کې د ناپوهۍ کندې ته غورځوي.
د فدایي په وینا، دا یوه استخباراتي دسیسه ده چې د افغانستان ملت د نړۍوال پرمختګ له کاروانه لرې وساتي.
هغه بیا دا مشخص کړې نه ده، چې دا دسیسه د چا یا کوم هېواد له خوا روانه ده.
هغه ادعا کوي، چې طالبان په شعوري ډول د دولتدارۍ اصول تر پښو لاندې کوي او دا کار یې تصادفي نه، بلکې حسابشوی اقدام دی.
نوموړي د طالبانو د اداري سیاستونو پر ضد هم انتقاد کړی دی او لیکلي یې دي: «په تېرو شلو کلونو کې چې کوم سیسټمونه ایجاد شوي وو، هغه د اهل او نااهل ترمنځ د توپیر نه کولو له امله هره اوونۍ یا هره میاشت د لوړپوړو او ټیټپوړو کارمندانو ادلونبدلون کېږي، چې دا کار د ادارې د تخریب یوه بله وسیله ده.»
فدایي زیاتوي، چې د طالبانو له خوا د غېر مسلکي کسانو ګومارنې، د رتبو بېنظمۍ، د ملکي او نظامي بسټونو ترمنځ نه توپير او حتی د ماسټري سندونو بېبنسټه وېش، ټول د اداري نظام د ورانولو لپاره دي.
هغه لیکلي: «دوی ټول نظام ‘ملاکراسي’ کړ، ماسټري سندونه یې بېازموینې ورکړل، نظامي رتبې یې ملکي وګړو ته ورکړې او امیر یې د مامور تابع کړ.»
هغه همداراز اشاره کړې ده، چې دا ډول بېثباته ګومارنې یوازې د استخدام او انفکاک په برخه کې نه دي، بلکې د حکومت نورې برخې هم د یو ډول مبهم، بېنظامه او غېر موثر حالت سره مخامخ دي.
فدایي ادعا کوي، چې د طالبانو د مشرتابه پټ ساتل او له عام ولس او رسنیو څخه لرې ساتل، د افغانستان پر وړاندې د «پټې دسیسې» یوه برخه ده.
د هغه په خبره: «د دوی د امیر چې دوی ورته ‘امیرالمؤمنین’ وایي، پټ ساتل د همدې طرحې یوه لویه برخه ده.»
هغه طالبان د دولتدارۍ اصولو خلاف او د یوه ملت د ویجاړونې اصلي عاملین ګڼلي او ټینګار یې کړی، چې دا یوه سیاسي او استخباراتي دسیسه ده، چې هدف یې نه یوازې د نظام سقوط دی، بلکې ملت ته همداسې کړاوونه ور بښل دي.
حلیم فدایي دغه څرګندونې په داسې حال کې کوي، چې طالبانو خپل نظام له نړۍوالې انزوا سره کړی دی، ښځو ته یې د زدهکړو، کار او سیاسي مشارکت دروازې تړلې دي او د ملګرو ملتونو په ګډون د ګڼو نړۍوالو بنسټونو په تګلارو سخت انتقادونه کړي دي.
د چارو پوهان وایي، چې طالبانو له ۲۰۲۱ کال راهیسې چې بیا واک ته رسېدلي، د افغانستان د دولتدارۍ، ملت جوړونې او انساني ارزښتونو بنسټونه کمزوري کړي دي.