میدان وردګو او لوګر کې سېلابونه؛ مرګ ‌ژوبله، پراخ زیانونه او له طالبانو د خلکو شکایتونه

سلیمان خپلواک
سلیمان خپلواک

د افغانستان انټرنشنل - پښتو خبریال

په میدان وردګو او لوګر ولایتونو کې د سختو بارانونو له امله راغلو سېلابونو د ګڼو خلکو ژوند، شتمنۍ، کرنیزې ځمکې او استوګنځایونه له منځه وړي. سربېره پر دې، ډېری اغېزمن شوي خلک شکایت کوي چې طالبانو له دوی سره پر وخت او عادلانه مرسته نه ده ترسره کړې.

د وروستیو ویجاړونکو ورښتونو له امله د میدان وردګو او لوګر په ولایتونو کې سېلابونه راوتي، چې د خلکو ژوند، کورونو، زېربناوو او کرنیزو ځمکو ته یې پراخ زیانونه اړولي دي.

ځایي اوسېدونکي شکایت کوي، چې طالبان پر وخت او لازمې مرستې نه دي ترسره کړي.

د راپورونو له مخې، په دې طبیعي پېښه کې تر دې دمه څلور تنه وژل شوي، څلور نور ټپیان شوي او سلګونه کورنۍ له خپلو مېنو بې‌ځایه شوې دي، شاوخوا ۲،۰۰۰تنه اغېزمن شوي.

بلخوا زیانمن شوي له طالبانو شکایت کوي، چې له دوی سره یې پر وخت او لازمې مرستې نه دي ترسره کړي، یوازې د هغو خلکو سره مرستې شوي چې له طالبانو سره پېژندګلوي لري.

د میدان وردګ ولایت د نرخ ولسوالۍ یو زیانمن شوي د نوم نه ښودلو په شرط افغانستان انټرنشنل - پښتو ته وویل: «په ورښتونو کې زما کور او کرنیزه ځمکه له منځه تللې، خو تر اوسه مې نه مرسته ترلاسه کړې او نه مې چا پوښتنه کړې، مرستې یوازې هغو کسانو ته ورکول کېږي چې طالبان یې پېژني یا خپلوان یې دي. دا عمري عدالت به داسې وي نو.»

د همدغه سیمې یوې بلې زیانمنې شوې کورنۍ افغانستان انټرنشنل - پښتو ته وویل: «زما کور په بشپړ ډول سېلاب وړی دی، مونږ اوس بې سرپناه پاتې یو، تر اوسه طالبانو زموږ حال نه دی پوښتلی. ما څو ځلې د مرستې لپاره مراجعه وکړه، خو دوی (طالبان) و نه منله. ویل یې چې ستا نوم د مرستو په لېست کې نشته.»

په همدې حال کې د لوګر ولایت یو زیانمن شوي حاجي ژېړ ګل وایي، «زه د خپلې کورنۍ یوازینی نفقه ورکوونکی یم، خو سېلاب زما ټول فصلونه او څاروي له منځه یووړل. طالبان راغلل، خو یوازې د خپل قوم او خپلوانو کورونو ته ودرېدل، موږ غریب خلک د خدای په رحم پرېښودل شوي یو، دا څه ډول انصاف دی؟»

د سیمې د خلکو له څرګندونو داسې ښکاري، چې د مرستو وېش بهیر شفاف نه دی او ډېری مستحق کسان له مرستو بې‌برخې پاتې دي.

زیانمن شوي غوښتنه کوي، چې د مرستو وېش دې د یو خپلواک او عادلانه میکانېزم له مخې وشي او ټولې اغېزمنې کورنۍ دې پرته له توپیر او پېژندګلوۍ مرسته ترلاسه کړي.

بلخوا، د ایکو په نامه یو بنست ویلي، چې د سېلابونو له امله ۲۷۰ کورونه بشپړ ویجاړ شوي، ۲۵۰نور کورونه زیانمن شوي او نږدې ۳،۲۳۴هکټاره کرنیزه ځمکه له منځه تللې ده.

همداراز، شاوخوا ۱۰۰ څاروي هم وژل شوي دي.

د اټکل له مخې، په راتلونکو ۴۸ساعتونو کې به هوا وچه وي او یوازې د افغانستان په شمال ختیځو ولایتونو کې به معتدل، خو جلا جلا بارانونه وشي.

دا سېلابونه په داسې حال کې راځي چې ګڼې سیمې لا هم د پسرلي د سېلابونو له اغېزو نه دي راوتلي.

د وضعیت د لا خرابېدو او نورو بشري ستونزو د مخنیوي لپاره عاجلې مرستې او اقداماتو ته اړتیا لیدل کېږي، چې په شفاف ډول یې د وېشلو بهیر ترسره شي.