له څو میاشتو راهیسې د خېبر غرنیو لارو پر دوړو ډک سړکونه، د کورنیو له کډو بار موټر او پر سر یې ناست وېرېدلي ماشومان او د پاخه عمر کسانو لیدل اوس یو عادي منظر ګرځېدلی دی، خو د دغو مساپرو لپاره بېرته خپل وطن ته ستنېدل د خوښۍ سفر نه، بلکې د یوې نوې سختۍ پیل دی.
له دغو کډوالو د تورخم په دروازې او د ډیورند کرښې په څو قدمۍ کې هرکلي ته هغه پولیس ولاړ دي، چې لا هم یې سترګې د کډوالو جېبونو ته نیولي دي.
دغه ستنېدونکي افغانان وايي، د تورخم د نادرا دفتر یا د نفوسو ادارې کارکوونکي او پولیس په ښکاره د پیسو غوښتنه کوي، ګنې ورته ډول ډول ستونزې جوړوي او دغه بېوسه کډوال ځوروي.
یو له دغو ستنېدونکو افغانانو افغانستان انټرنشنل- پښتو ته وايي: «پولیس په تورخم کې په هر څو قدمۍ کې د افغانانو د ځورونې او ورڅخه د پیسو د اخیستو لپاره ولاړ دي. دغه پولیس د ستنېدونکو افغانانو په اسنادو کې هسې ستونزې راپیدا کوي.»
یو بل افغان بیا وايي: «موږ ته وايي، کاغذونه دې غلط دي یا راجسترېشن نېټه ختمه شوې او یا هم نوم مو په ډېټابېس کې نشته».
افغانستان ته ستنېدونکی بل افغان عبدالولي چې له ۱۹۹۱ کال راهیسې په پاکستان کې ژوند کړی او اوس بېرته هېواد ته ستنېدونکی دی، وايي چې په تورخم کې د نادرا دفتر کارکوونکي په بېلابېلو پلمو ورڅخه د پیسو غوښتنه کوي او په دې ناچارۍ کې اړ دي چې ځايي پولیسو ته پیسې ورکړي.
عبدالولي زیاتوي: «د نادرا سنټر مخې ته دوه پولیس اهلکار پر څوکیو ناست و او زه یې وغوښتم، چې ورنږدې شوم نو یې د تذکرې غوښتنه وکړه، ما ټول اسناد وړاندې کړل، خو سره له دې پولیسو بېلابېلې پلمې جوړې کړې، کله یې پر کاغذونو اعتراض کاوه او کله یې د نورو پلټنو په نوم انتظار ته پرېښودم او پیسو ته یې لاره جوړوله».
هغه همداراز څرګنده کړه: «پولیسو راته ویل، که تلل غواړې زر روپۍ راکړه او ما هم د سخت مجبوریت له امله ١٠٠٠ روپۍ ورکړې، د پیسو تر ورکولو وروسته پرته له کومې پوښتنې موږ ته د تګ اجازه راکړل شوه».
له دې سره سم، په تورخم کې د ویلچر چلوونکی هم د افغانانو د دغو ستونزو او ننګونو له تاییدۍ سره وايي، کله چې موږ له افغانانو سره مرستې کوو او وسایل یې تر کرښې وړو، نو په لاره کې پولیس افغانان سخت ځوروي او په ښکاره د پیسو غوښتنه ترې کوي.
دغه کس چې په دې راپور کې یې مستعار نوم وقاص دی، وايي: «له موږ سره د یوه افغان کډوال سامان و او هغه کډوال ناست و، کله چې د پولیسو خوا ته ورسېدو نو موږ یې ودرولو او پوښتنه یې وکړه دا څوک دی؟ له تا سره څوک دی؟ ما وویل دا کډوال دي، نو په ښکاره یې له افغان څخه د ٢٠٠٠ روپیو غوښتنه وکړه او افغان هم اړ و، پیسې یې ورکړې».
د نوموړي په وینا، په تورخم کې هره ورځ په بېلابېلو پلمو سره له افغان کډوالو پیسې اخېستل کېږي.
د یادونې وړ ده، چې دغه وضعیت یوازې په تورخم کې نهدی، بلکې په ټول پاکستان کې له افغانانو سره ورته چلند کېږي او په اسلاماباد او راولپنډۍ کې له افغان کډوالو د لسګونه زره پیسو غوښتنه کېږي او که چېرې ورنهکړل شي، نو له نورو ستونزو جوړولو سربېره د اېستنې مرکزونو ته یې لېږدوي.
د ویلو ده، چې د پاکستان د نادرا دفتر او پولیسو د دغو څرګندونو په تړاو تر اوسه څه نهدي ویلي.