د برېتانيا لومړی وزیر: د حماس چلند د فلسطيني ولس استازيتوب نه کوي

د برېتانيا لومړي وزير ريشي سونک د دوشنبې په ورځ (د تلې په ۲۴مه) په فلسطين کې د سولې او ثبات د راوستلو لپاره د فلسطيني ادارې د مشر محمود عباس د دريځ ملاتړ وکړ.

د برېتانيا لومړي وزير ريشي سونک د دوشنبې په ورځ (د تلې په ۲۴مه) په فلسطين کې د سولې او ثبات د راوستلو لپاره د فلسطيني ادارې د مشر محمود عباس د دريځ ملاتړ وکړ.
نوموړي وویل؛ هغه د عباس سره موافق دی، چې د حماس "وحشیانه کړنې" د فلسطین د خلکو د ارادې استازیتوب نه کوي.
د محمود عباس په مشرۍ د فلسطین اداره په لویدیځه غاړه کې حکومت کوي او ځان د ټول فلسطین د خلکو استازی ګڼي. دغې ادارې په ۲۰۰۷ کال کې له حماس سره له یو لړ نښتو وروسته د غزې کنټرول له لاسه ورکړ.
د فلسطیني ادارې خبري اژانس تېره ورځ خبر ورکړی، چې محمود عباس د اسراییل او حماس تر منځ په جګړه کې د اسراییلي او فلسطیني اتباعو وژل کېدل غندلي دي.
بل خوا ملګرو ملتونو، برېتانیې، فرانسې، ایران، روسیې، چین او یو شمېر نورو هېوادونو له اسراییلو غوښتي، چې غزې ته دې د بشري مرستو د ورتلو اجازه ورکړي او په دغه تړانګه کې دې له ټولیزې سزا مخنیوی وکړي.
خو د اسراییل لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو ویلي، چې دوی به تر هغه وخته جګړې او بندیزونو ته دوام ورکوي، تر څو یې چې حماس په بشپړ ډول له منځه نه وي وړی.


وروسته له هغې چې د امریکا په ایلینوي ایالت کې پولیسو د یوه شپږ کلن مسلمان هلک د وژلو او د هغه د مور د ټپي کولو په تور یو ۷۱ کلن سړی ونیو، د امریکا ولسمشر جوبایډن دغه پېښه غندلې ده او ویلي یې دي، چې امریکا د دا ډول اعمالو ځای نه دی.
د ویل کاونټي(ولسوالۍ) د پولیسو په وینا؛ د دې وژنې انګیزه مذهبي کرکه وه او د حماس او اسراییل ترمنځ له وروستۍ جګړې سره یې تړاو درلود.
د دې ولسوالۍ پولیسو په یوه بیان کې لیکلي، چې دغه سړي یاد شپږ کلن مسلمان ماشوم د پوځي چاقو په څېر د ۱۸ سانتي مترو په تیغ ۲۶ځله په چړو وهلی دی.
پولیسو زیاته کړې، چې د هلک ۳۲ کلنه مور هم څو وارې په چړو وهل شوې، چې دا مهال په روغتون کې تر درملنې لاندې ده.
د دغې ښځې نوم حنان شانین او زوی یې وادي الفیومي نومیږي.
د امریکا ولسمشر جو بایډن نن دوشنبه ( د تلې ۲۴مه) پر خپلې اېکس پاڼې د دغې پېښې د رامنځته کېدا له امله ژوره خواشیني څرګنده کړې ده.
نوموړي ویلي، چې له پېښې خبر شوی د قربانیانو کورنۍ ته یې تسلیت ویلی.
هغه یاته کړې: “په امریکا کې د یوې مسلمانې فلسطیني کورنۍ پر وړاندې دا ډول نفرت انګیزه عمل ځای نه لري”.
بل خوا پولیسو ویلي، چې څارنوالانو دا معلومه کړې ده، چې بریدګر دغه مور او ماشوم په غزه کې د اسراییل او حماس تر منځ د شخړې له امله په نښه کړي دي.
دا په داسې حال کې ده، چې د یکشنبې په ورځ (د تلې ۲۳مه) د امریکا د فيډرالي پولیسو مشر له خبریالانو سره په خبرو کې پر اسراییل د حماس له برید وروسته د امریکا پر خاوره د ګواښونو د زیاتوالي اعلان وکړ.
تر دې مخکې د فرانسې پولیسو د یوه ځوان مسلمان له خوا د یوه فرانسوي ښوونکي د وژل کېدو خبر تایید کړی و او ویلي یې وو، چې دغه وژنه په منځني ختیځ کې له پېښو سره تړاو لري.

په داسې حال کې چې نن د اسراییل او حماس تر منځ د نښتې لسمه ورځ ده او یو شمېر رسنیو د اوربند په اړه مختلفې ګونګوسې خپرې کړې وې، خو یو شمېر عربي رسنیو خبر ورکړی، چې اسراییلي پوځ د غزې تړانګې په مختلفو برخو خپل بریدونه زیات کړي دي.
رسنیو د غزې د چارواکو په حواله خبر ورکړی، چې نېږدې زر جسدونه د غزې د یو شمېر ړنګو شویو ودانیو لاندې پراته دي او دوی نه شي کولی، چې دغه جسدونه له ړنګو شویو ودانیو څخه راوباسي.
مصري رسنیو د غزې د روغتیا وزارت په حواله ویلي، چې تر اوسه ۲۷۶۳ فلسطینیان وژل شوي او نېږدې ۱۰ زره یې ټپیان شوي دي، چې په ټپیانو کې د ځینو روغتيايي حالت نازک ښودل شوی دی.
د غزې د روغتیا چارواکو په غزه کې د بشري بحران خبرداری هم ورکړی او ویلي یې دي، چې دوی لازمو روغتيايي توکو او درملو ته لاسرسی نه لري.
په ورته وخت کې د سوریې دولتي رسنیو د غزې د امنیتي چارواکو په حواله ویلي، چې نن په لسمه ورځ هم د اسراییلي ځواکونو بریدونه روان دي او د غزې ګڼې برخې یې په نښه کړې دي.
د اسراییل د پوځ ویاند دانیل هاجر بیا رسنیو ته ویلي، چې تر دا مهاله یې ۲۹۱ سرتېري وژل شوي او ۱۹۹ کسان د حماس له خوا یرغمل نیول شوي دي.
د نوموړي په خبره؛ د دوی پوځ د یرغمل شویو کسانو د بېرته راوستلو لپاره خپلې جګړې ته دوام ورکوي او وروستۍ موخه یې په غزه کې د حماس له منځه وړل دي.
د امریکا ولسمشر جوبایډن هم په یوې مرکې کې ویلي، چې که اسراییل غواړي غزه ونیسي، نو دا به د دوی لپاره تر ټولو ستره تېروتنه وي.
نوموړي له سي بي اېس سره په خپلې تازه مرکې کې ویلي، چې دی د اسراییل او غزې مساله له نېږدې څاري او زیاتوي، چې حماس او د حماس توندلاري پلویان د غزې د اوسېدونکو استازیتوب نه کوي.
بایډن ویلي، چې په غزه کې د توندلارو پر وړاندې عملیات مهم اقدام دی، خو دی تمه لري، چې اسراییل به د جګړې ټول قوانین په نظر کې نیسي.
ملګرو ملتونو، برېتانیې، فرانسې، ایران، روسیې، چین او یو شمېر نورو هېوادونو له اسراییلو غوښتي، چې غزې ته دې د بشري مرستو د ورتلو اجازه ورکړي او په دغه تړانګه کې دې له ټولیزې سزا مخنیوی وکړي.
خو د اسراییل لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو ویلي، چې دوی به تر هغه وخته جګړې او بندیزونو ته دوام ورکوي، تر څو یې چې حماس په بشپړ ډول له منځه نه وي وړی.

د امریکا ولسمشر جوبایډن په یوې تازه مرکې کې ویلي، چې که اسراییل غواړي غزه ونیسي، نو دا به د دوی لپاره تر ټولو ستره تېروتنه وي.
نوموړي له سي بي اېس سره په خپلې نوې مرکې کې ویلي، چې دی د اسراییل او غزې مساله له نېږدې څاري او زیاتوي، چې حماس او د حماس توندلاري پلویان د غزې د اوسېدونکو استازیتوب نه کوي.
بایډن ویلي، چې په غزه کې د توندلارو پر وړاندې عملیات مهم اقدام دی؛ خو دی تمه لري، چې اسراییل به د جګړې ټول قوانین په نظر کې نیسي.
بایډن په غزه کې حماس ته په اشارې سره وايي، چې اسراییل له یوې داسې ډلې سره په مقابلې بوخت دی، چې په ظلم او جبر ککړه ده.
د نوموړي په خبره، چې په غزه کې حماس ډله د بې ګناه ملکي وګړو تر شا پټېږي او په هغه ځای کې یې خپل پټنځایونه جوړ کړي؛ په کومو سیمو کې چې عام وګړي اوسیږي.
بایډن زیاتوي، چې د امریکا حکومت به د خپلو یو شمېر هغو امریکايي وګړو، چې دا مهال حماس یرغمل کړي پر وړاندې به یې اقدامات وکړي.
د حماس د برید او د ایران د ملاتړ په اړه ولسمشر جوبایډن ویلي؛ که څه هم ایران د حماس او د لبنان د حزب الله ډلې ملاتړی هېواد دی، خو تر اوسه په دغه جګړه کې د ایران د ښکېلتیا هېڅ داسې شواهد نه دي تر لاسه شوي.
بل خوا رویټرز خبري اژانس د دوشنبې په ورځ (د تلې په ۲۴مه) په مصر کې د سرچینو په حواله د غزې په سویلي برخه کې د اوربند د هوکړې خبر ورکړی و.
خو اسراییل ټایمز ورځپاڼې د اسراییل د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو له قوله لیکلي دي: “په غزه کې د بشري مرستو او د بهرنیو وګړو د وتلو لپاره اوربند نه شته”.
په ورته وخت کې د حماس د سیاسي دفتر یوه غړي عزت الرشیق هم ویلي، چې د پولې د پرانیستلو یا د لنډمهالي اوربند په اړه معلومات ناسم دي.
تر دې مخکې رویټرز د خپلو سرچینو په حواله لیکلي وو، چې مصر، اسراییل او امریکا لنډمهالي اوربند ته رسېدلي دي.

د امریکا یو جمهوري غوښتونکی سناتور وايي، چې د یوې لایحې وړاندیز یې کړی، چې له مخې به یې د طالبانو تر کنټرول لاندې افغانستان ته ټولې مالي مرستې بندې شي. رن پال د دوشنبې په ورځ (د تلې ۲۳مه ) پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي دي، دا اونۍ به په دې لایحه بیا ځلې کار پیلوي.
دغه امریکايي سیاستوال د خپل لنډ یادښت ترڅنګ د اېکس ټولنیزې شبکې پر پاڼه د خونړیو ډالرو انځور خپور کړی دی.
په تېرو دوو کلونو کې د طالبانو تر واک لاندې افغانستان ته د میلیونونو ډالرو بشري مرستو لېږل ډېر پلویان او مخالفین لري.
ملګري ملتونه چې د پيسو د ټولولو او وېشلو مسووليت لري وايي؛ په افغانستان کې ميليونونه خلک له سختې لوږې سره مخ دي او د ژوندي پاتې کېدو لپاره مرستو ته اړتيا لري.
مخالفین بیا وايي، چې دا مرستې په افغانستان کې د طالبانو د رژیم له دوام سره مرسته کوي او دا ډله د بشري مرستو په وېش او مصرف کې لاسوهنه کوي.

کرملین ماڼۍ وایي، د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د ایران او سوریې له ولسمشرانو سره د دوشنبې په ورځ ټيلیفوني خبرې کړې دي. د کرملین ماڼۍ د بهرنۍ پالیسۍ سلاکار یوري اشاکوف زیاتوي، چې پوتین د مصر، سوریې، فلسطین او اسراییل له مشرانو سره هم جلا - جلا ټیلفیوني خبرې کول غواړي.
د رویټرز د راپور له مخې؛ د منځني ختیځ ډېپلوماټیک جنګ ته په ور دانګلو او اصلي لوبغاړو سره د خبرو له لارې پوتین غواړي، چې د حماس او اسراییل ترمنځ اوربند ته لاره برابره کړي.
روسیه چې له ایران، حماس، ډېری غرب ځواکونو او له فلسطین او اسراییل سره اړیکي لري، بیا - بیا یې متحده ایالتونه او لوېدیځ تورن کړي، چې د ۱۹۶۷ کال پولو سره د خپلواک فلسطین د جوړېدو پر اړتیا سترګې پټوي.
تر دې دې ټیلیفوني خبرو مخکې د روسیې د بهرینو چارو وزارت مرستیال سرګي بیابکوف پوتین ته ویلي وو، چې حالات له کنټرول وتوونکي دي او د اسراییل هڅې بې مخینې دي او دا وېره شته چې اسراییل به ځمکني عملیات پیل کړي.
نوموړي پوتین ته- په یوه غونډه کې چې د روسیې د جاسوسۍ ادارې مشران هم پکې وو- زیاته کړه: دا وېره ډېره ده چې دا ټول تاوتریخوالی له کنټرول وځي.
د روسي چارواکو دا اندېښنه په داسې مهال ده، چې د حماس او اسراییل ترمنځ روانه جګړه ورځ تر بلې زیاتېږي او تل ابیب پر غزه د پراخ برید پلان لري.
ولادیمیر پوتین تر دې مخکې هم پر غزه د اسراییل له برید سره یو ډول مخالفت ښودلی او ویلي یې دي چې دغه برید د نه منلو دی.