د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وايي، چې د بایډن ادارې د ۲۰۲۱ کال د جولای پر۲مه د افغان ځواکونو له خبرولو پرته د امریکايي ځواکونو د اېستلو بهیر پیل کړ او طالبان وتوانېدل چې په زرګونو وینې ته تږي بندیان او مجرمان خوشې کړي.
ډونالډ ټرمپ د کابل هوايي ډګر د ابي ګیټ د چاودنې د کالیزې په مناسبت خپل پیغام کې، چې سپینې ماڼۍ خپور کړی، ویلي، څلور کاله مخکې د امریکا په تاریخ کې یوه ترخه ورځ وه او د کابل په ابي ګیټ کې د یوه ځانمرګي جهادي ترهګر برید کې ۱۳ زړور امریکایي سرتېري ووژل شول.
ټرمپ وايي، چې د ۲۰۲۱ کال د جولای پر ۲مه، چې طالبان په افغانستان کې د یوې کورنۍ جګړې په منځ کې وو، ولسمشر جو بایډن د بګرام هوايي اډې نه په نیمه شپه کې د افغان امنیتي ځواکونو له خبرولو پرته ګډوډ وتل پیل کړل، چې په پایله کې یې امریکايي سرتېري بې دفاع پاتې شول او طالبان وتوانېدل زرګونه بندیان خوشې کړي.
ټرمپ په خپل پیغام کې ویلي، « د ۲۰۲۱ کال د اګست پر۲۶مه نېټه، د داعش خراسان یوه بې رحمه ځانمرګي بریدګر د کابل د حامد کرزي نړیوال هوايي ډګر په یوې دروازې کې ځانمرګي برید وکړ. په دغه برید کې ۱۳ امریکایي سرتېري ووژل شول، ۴۵ ټپيان شول او تر ۱۶۰ ډېر ملکي وګړي ټپیان شول، چې دا د یوې لسیزې تر ټولو وژونکې ورځ وه».
ټرمپ وايي، په دې ورځ د امریکا ناوړه سیاست او بې کفایتي ټولو ته جوته شوه او ددې پېښې له کبله بې شمیره امریکایان او افغان متحدین د طالبانو تر کنترول لاندې پاتې شول، ۱۰ بې ګناه ملکي وګړي ووژل شول او د امریکا ۸۵ میلیارد ډالره پوځي تجهیزات د دښمن لاس ته ورغلل.
ترمپ زیاتوي، « په ۲۰۲۵ کال کې زما ادارې د ابي ګیټ ۱۳ قربانیانو کورنیو ته د عدالت تامین لپاره اقدام وکړ او د ۲۰۲۵ کال د مارچ پر۴مه د امریکا کانګرس ته په وینا کې مې اعلان وکړ چې د برید عامل داعشی جهادي ونیول شو او امریکا ته راوړل کېږي څو عدالت پرې تطبیق شي».
د کابل د هوايي ډګر چاودنه د ۱۴۰۰ کال د وږي پر څلورمه د امریکا د وتلو پر مهال خونړۍ پېښه ګڼل کیږي.
په دغه ځانمرګي برید کې داعش خراسان ډلې ۱۳ امریکایي سرتېري او له ۱۷۰ډېر افغانان ووژل.
سره له دې چې امریکایي چارواکو برید داعش خراسان ډلې ته منسوب کړی، ځینې رپوټونه او عیني شاهدان وايي چې له چاودنې وروسته هم ډزې شوې، چې نورې مرګونې پایلې یې لرلې.
خو رسمي پلټنو نه دا رپوټ تایید کړی او نه یې په بشپړه توګه رد کړی دی.
سي اېناېن په خپل رپوټ کې لیکلي چې نوي شواهد یې ترلاسه کړي چې د پینټاګون د بیان شویو تلفاتو د پېښې کیسه تر پوښتنې لاندې راولي. د رپوټ له مخې، نوې ویډیوګانې او شهادتونه ښيي چې یوه برخه مرګ ژوبله د « مخامخ او پراخو ډزو» له امله شوې ده.
په ۲۰۲۲ کال کې د پینټاګون په رپوټ کې ویل شوي و چې له چاودنې وروسته د ډزو هیڅ پرېکنده شواهد نشته، خو د قربانیانو کورنۍ، په ځانګړي توګه په افغانستان کې او د بشري حقونو ځینې مدافعان وايي چې د پېښې ټول اړخونه په سمه توګه نه دي څېړل شوي.
