طالبانو په تېرو ۶میاشتو کې څه باندې ۴۳ زره کاغذي تذکرې تصدیق کړي

د طالبانو د احصایې او معلوماتو ملي ادارې ویلي چې د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې یې د هېواد دننه او بهر نږدې ۴۳ زره تذکرې تایید او تصدیق کړي.

د طالبانو د احصایې او معلوماتو ملي ادارې ویلي چې د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې یې د هېواد دننه او بهر نږدې ۴۳ زره تذکرې تایید او تصدیق کړي.
دې ادارې نن شنبه د ( تلې ۱۲مه) په اېکس پاڼه لیکلي چې په یاده موده کې یې د یو میلیون او درې سوه زرو کسانو د هویت تثبیت هم کړی دی
د احصایې او معلوماتو اداره وايي چې په تېرو شپږو میاشتو کې یې په حضوري ډول د ۲۵ زره کسانو او په انلاین بڼه د څه باندې ۱۷ بهرمیشتو افغانانو د کاغذي تذکرو تصدیق کړی.
دغې ادارې همدا راز ویلي چې د تذکرو د تایید او د هویت د تثبیت بهیر د معلوماتو د کره والي او د اسنادو د معیاري کولو په موخه دوام لري.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ «یو اېن اېچ سي ار» وايي چې افغانستان د ستنېدونکو کډوال کړکیچ لا پسې ژور شوی او باید په دې برخه کې بیړنۍ مرستې وشي.
دغه کمېشنرۍ په خپل تازه خپور شوي راپور کې ویلي چې د ۲۰۲۵ کال د پیل راهیسې دوه میلیونه کډوال له ایران او پاکستان څخه افغانستان ته ستانه شوي دي چې د افغانستان پر محدودو سرچینو فشار زیات کړی دی.
په ورته وخت کې یادې کمېشنرۍ ویلي چې په افغانستان کې د ښځینه کارکونکو پر وړاندې محدیتونو، د انټرنیتي خدمتونو پر وړاندې ننګونې او ځینو نورو ستونزو د دغې ادارې د طرفیت رسونې چارې هم سختې اغیزمنې کړي دي.
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنرۍ د افغانستان له ګاونډیو هېوادونو غوښتي چې د افغان کډوالو د ستنولو په برخه کې دې له احتیاط څخه کار واخلي ځکه په ټکو که وضعیت همداسې دوام وکړي نو کړکیچ به لاپسې ژور شي.
«یو اېن اېچ سي ار» په تاجکستان کې هم د افغان کډوالو د ناسم وضعیت په اړه اندیښنه ښودلې ده.
یادې ادارې د وضعیت د سمون لپاره د څه باندې ۲۵۰ میلیونه ډالرو د مرستې غوښتنه کړې ده.
په وروستیو کې افغانستان ته د کډوالو د ستنېدو لړۍ په کمساري ډول چټکه شوې او هره ورځ زرګونه افغانانو له بېلابېلو لارو افغانستان ته راځي.

ډان ورځپاڼې نن شنبه (د تلې ۱۲مه) لیکلي، چې د پښتونخوا د تېرا سيمې مشران د حکومت له مخالفو وسله والو ډلو سره خبرې کوي، چې د دوی له سیمې څخه ووځي.
د ورځپاڼې په وینا، قبایلي مشرانو د پېښور د قول اردو په قومادانۍ کې له تورن جنرال عمران سرتاج او نورو چارواکو سره خبرې وکړې. د خبر له مخې، په دې غونډه کې ویل شوي، چې باید د حکومت وسله وال مخالفین د تېرا سيمه پرېږدي پرېږدي او که داسې ونهکړي؛ نو پوځي عملیات به ورباندې وشوي.
د پښتونخوا د قول اردو قوماندان تورن جنرال عمران سرتاج قبایلي مشرانو ته وړاندیز وکړ، چې منتخب مشران دې تېرا ته ولاړ شي او د دې کار لپاره ۱۰ ورځې وخت لري. د دې غونډې د پرېکړو پر بنسټ، پرون څو مشران تیرا ته ولاړل، چې له پاکستاني طالبانو، لشکر اسلام او حافظ ګل بهادر ډلې له مشرانو سره اړیکې ونیسي.
د پاکستاني پوځیانو او قبایلي مشرانو تر منځ غونډه د شادلې سیمې تر چاودنې وروسته کېږي. دا چاودنه د سپټمبر پر ۲۲ نېټه وشوه او ۲۱ کسان په کې ووژل شول.

یوې باوري سرچینې افغانستان انټرنشل - پښتو ته وویل چې د طالبانو د حج او اوقافو وزارت ځینو مسولینو پرون په کابل کې ښار کې لږ تر لږه په دوو مسجدونو کې د جمعې ورځې د خطبې پر مهال خلکو ته سپارښتنه کړې چې له خپلو ښځو او د کورنیو له نور ښځینه غړو دې ځیرک موبایلونه راټول کړي.
سرچینه وايي دغو طالب چارواکو په غیر مسقیم او تلویحې ډول دا خبره کړې چې ګواګې له ښځو سره ځیرک موبایل د فساد لامل ګرځي. د کابل ښار ځینې اوسېدونکی بیا د طالبانو دا ډول څرګندونې افغان مېرمنو ته څرګند سپکاوی بولي.
د کابل ښار اوسېدونکې شبانه (مستعار نوم) وايي طالبان دې له ښځو د ځیرک موبایلونو د راټولو پرځای پر خپلو کړنو فکر وکړي. هغې افغانستان انټرنشنل - پښتو ته وویل: «زموږ په کور کې درې ځیرک موبایلونه دي چې زه او خویندې مې کاروو، موږ پهکې انلاین زده کړه او د ژوند نور مهم کارونه چې له موبایل پرته نه شي کیدای ترسره کوو، دا ډول څرګندونې پتمنو افغان میرمنو ته لوی سپکاوی دی».
دا په داسې حال کې چې د تیرې سپټمبر میاشتې په څوارلسمه نېټه هم په کندهار کې د طالبانو د امر بالمعروف او شکایتونو اورېدو ریاست محتسبینو په جوماتونو کې ملا امامانو ته لارښوونه کړې وه، چې په خپلو سیمو کې دې مېرمنې د ځیرک مبایل له کارولو منعه کړي.

ګلوبل ایشوز د جمعې په ورځ د (تلې ۱۱مه) په خپله ویب پاڼه کې د بشري حقونو ډلو له خولې لیکلي، تر شپږم ټولګي پورته د نجونو پر زده کړو بندیز د کوچنیو نجونو او جبري ودونو کې مهم رول لري.
راپور راغلي، اټکل کېږي چې په تېرو څلورو کلونو کې تر ۵زرو ډېرې نجوني په زور واده شوي وي.
د راپور له مخې، د بشري حقونو سازمانونه او ملګري ملتونه خبرداری ورکوي، چې د نجونو پر زدهکړو بندیز کورنی تاوتریخوالی، بېوزلي، ځان وژنې، جبري ودونه او په نړۍوال ډګر کې د افغانستان سیاسي انزوا ډېروي.
د یونیسف او نړۍوال بانک د وروستیو ارزونو پر بنسټ، د طالبانو تر دوېیمې واکمنۍ وروسته تر یوه مېلیون ډېرې نجوني له زده کړو څخه پاتې دي.

د طالبانو د دفاع وزارت د ستر درستیز د روغتیايي چارو مشر ډاکټر محمد طاهر احرار وايي چې د عامې روغتیا د سکتور په ګډون افغانستان په ځینو نورو برخو کې هم د ګاونډیانو له لوري فلج شوی دی.
دغه طالب چارواکي د شمشاد په نوم کابل کې فعالې یوې خصوصي ټلوېزیوني شبکې سره په مرکه کې ویلي چې ګاونډیان په ځانګړې توګه پاکستان د افغانستان له بې وسۍ د سیاسي الې په توګه استفاده کوي.
نوموړي زیاته کړې: «د افغانستان په ځینو مهمو برخو کې د ګاونډیانو له لوري مفلوج پاتې شوی دی، پاکستان کله لاره خلاصه او کله یې بنده کړي چې له کبله یې زموږ ډیری هېوادوال چې په کور دننه یې درمنله ناشوني وي له ننګونو سره مخ وي او دا د دوی لپاره یوه لویه سیاسي حربه ده».
دغه طالب چارواکي همدا راز ویلي هڅه کیږي چې افغانستان تر راتلونکي یوه کاله د عامې روغتیا په مهمو برخو کې د پام وړ پرمختګونه وکړي او ځان بسیاینې ته نږدې شي. هم مهاله د افغانستان د روغتیایي سېسټم اړوند د ګڼو ننګوونو او ستونزو راپورونه هم ورکول کېږي.
په دې وروستیو کې د روغتیا نړۍوالو سازمان په ګډون یو شمېر نړۍوالو مرستندویه ادارو ویلي چې د افغانستان روغتیایي سکتور اوس د محدودو مرستو په ځانګړي ډول د امریکا متحده ایالتونو د پراختیایي مرستو په کمېدو سره د ګړنګ پر غاړه ولاړ دی. د راپورونو له مخې، د دغو مرستو د کموالي له کبله د مور او ماشوم د مړینې په کچه کې هم کموالی راغلی دی.
