پخواني ولسمشر محمد اشرف غني په خپل یاد پیغام کې د افغانستان پر اوسني وضعیت، د سولې پر اړتیا، د ملي ګټو د تعریف او د راتلونکي په اړه خپل لیدلوری وړاندې کړی او په ټينګار سره یې ویلي: «زه د ځان لپاره هېڅ نه غواړم او نه یې په هڅه کې یم، خو که اړتیا او د خلکو غوښتنه وي، چمتو یم چې له ناورین څخه د وتلو او د جوړوونکو لارو په ښودلو او وړاندې کولو چې اساسي ټکي یې پر مرګ د ژوندانه، پر فقر د شتمنۍ، پر تربګنۍ د ملي ورورولۍ رجحان وي، خپله ونډه پوره کړم.»
محمد اشرف غني: د پاکستان پوځي تېري او د هغې پایلو د هېواد حالت لا پسې خراب کړی | افغانستان انټرنشنل پښتو
د جمهوري نظام پر مهال د خوست پخوانی والي محمد حلیم فدايي د شنبې په ورځ (د لیندۍ لومړۍ نېټه) په خپله اېکس پاڼه ویلي: «طالبان به هېڅکله د [پخواني] ولسمشر غني او بل هر غېر طالب افغان وړاندیزونه او طرحې ونه مني.»
هغه وړاندیز کړی، چې پخوانی ولسمشر غني باید د طالبانو د «اصلاح» پر ځای د یوه پراخ سیاسي اپوزیسیون مشري په لاس کې واخلي او زیاتوي: «د مشورو او طرحو پر ځای دې سیاسي فشارونه ورباندې زیات کړي.»
محمد حلیم فدايي په افغانستان کې د نظام د بدلون په تړاو د پاکستاني چارواکو د څرګندونو په اړه وايي: «پاکستان به هېڅکله د طالبانو رژیم تغییر نهکړي. پاکستان چې د طالبانو په وجود کې کومې ګټې لري، هغه به په بل هېڅ رژیم او نورو وګړو کې ترلاسه نهکړي.»
فدايي په دې تړاو څرګندونې د پاکستان تبلیغاتي هڅه ګڼي او په باور یې اسلاماباد په دغه ډول څرګندونو سره غواړي، چې د ولس له بنسټیزو ستونزو څخه تمرکز واړوي او د خپل «رژیم» د عمر غځولو هڅه وکړي او مقطعي ولسي ملاتړ تر لاسه کړي.
د فدايي په باور، د پاکستان ټوله هڅه دا ده چې د جمهوریت، جهاد او مقاومت په منځ کې خپل پخواني اشخاص او ډلې په طالبانو کې ورګډ کړي او په دې توګه د طالبانو پر وړاندې د یوه داسې سیاسي اپوزیسیون مخه ونیسي، چې د دواړو (د پاکستان او طالبانو) د پالیسیو مخالفین دي.
هغه همداراز څرګنده کړې، چې د پاکستان او طالبانو ترمنځ په اقتصادي شخړه کې یوازې د دواړو لوریو ولسونه زیانمن شوي او په باور یې: «پر ولسونو فشار د دوی دواړو پخوانۍ تګلار ده.»
د پاکستان او افغان طالبانو تر منځ له مخامخ جګړو وروسته د دواړو لوریو اړیکې تر بل هر وخت ډېرې خرابه شوي او ورسره پاکستان له څه باندې یوې میاشتې راهیسې له افغانستان سره پر ډیورند کرښه ټولې لارې بندې کړي دي. د پاکستان په دې چارې سره د ډیورند کرښې په دواړو خواوو کې سوداګر زیانمن شوي او همداراز عام ولس او مساپر له سختو ستونزو سره مخ دي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند طاهر اندرابي د جمعې په ورځ (د لړم ۳۰مه) په خپل اوونیز خبري کنفرانس کې ادعا وکړه، چې له «فتنه الخوارج او فتنه الهندوستان ترهګرو ډلو» څخه د افغان طالبانو د ملاتړ له امله یې ټولې لارې بندې کړي او هر ډول سوداګري یې ځنډولې ده. خو طالبانو تل په څرګندو ټکو د پاکستان دغه ادعا رد کړې او په ډاګه کړې یې ده، چې په افغانستان کې هېڅ ترهګره ډله نهشته او هېچا ته به د دې اجازه ورنهکړي چې افغان خاوره د نورو هېوادونو پر ضد وکاروي.
پاکستان: له افغانستان سره د سوداګرۍ د بندېدو بهیر د غځېدو پر دريځ لا هم ولاړ یو | افغانستان انټرنشنل پښتو
طاهر اندرابي څرګنده کړې، له افغانستان سره د سوداګرۍ او اقتصادي اړیکو د پیل لپاره مهم شرط دا دی، چې طالبان باید د «اېف ای اېچ او اېف ای کې او نورو ترهګرو ډلو» له ملاتړ څخه لاس واخلي.
خو طالبانو بیا په وار-وار ویلي، چې په پاکستان کې ناامني د دغه هېواد کورنۍ مساله ده او باید خپله یې حل کړي.