اوکراینیان دونباس سیمې ته د افغان کارګرو له ورتګه اندېښنه ښيي
د مسکو او طالبانو ترمنځ تازه تړون، چې له مخې افغان کارګر د روسیې تر ولکې لاندې اوکرایني سیمو ته استول کېږي، د اوکرایني رسنیو او فعالانوغبرګونونه پارولي. د دغه توافق له مخې یو شمېر کارګران دونیڅک او لوهانسک سیمو ته لیږل کیږي،چې له ۲۰۲۲ راهیسې د روسي ځواکونو له خوا اشغال شوې دي.
په دې سیمو کې د افغان کارګرو پر راتګ د اوکرایني رسنیو اندېښنه له دې ځایه سرچینه اخلي، چې دا به د روسیې له خوا د اشغال دوام ته مشروعیت ورکړي او د هغو ځايي اوسېدونکو ځایونه به ډک کړي، چې په زور د روسیې پوځ ته د جبري جذب له امله وژل شوي یا بېځایه شوي دي.
روسي چارواکو له طالبانو سره دا هوکړه کړې چې افغان مسلکي برېښنايي کارپوهان، رنګمالان، د ودانیو کارګران، د کرنیزو برخو ماهران به په تاتارستان، داغستان، کراسنوادار او دغه راز دونباس کې د بیا رغونې لپاره وګوماري.
په افغانستان کې د روسیې د سوداګریز مرکز مشر رستم حبیب الله ویلي چې «افغان متخصصین به د زیربناوو بیا جوړولو، کرنې او د ساختماني چارو په برخه کې ونډه واخلي». نوموړي زیاته کړې: «موږ تمه لرو چې دا کارګر به د چیچن، داغستان او کراسنودار له لوري قانوني جوازونه تر لاسه کړي».
حبیب الله بازا خبري اژانس ته ویلي، « د افغانستان د کرنې برخې متخصصین چمتو دي چې د روسیې د کرنې برخې ته خپل خدمتونه وړاندې کړي. دا کسان د څارويو پالونکي، ویترنران او د کروندو پوهان دي. ډېر ژر به د ساختماني متخصصینو یو ګروپ له افغانستان څخه د روسیې ازادو شویو سیمو دونېڅک او لوهانسک ته واستوو. هغوی به د ځمکې پاکولو او بنسټیزو جوړښتونو د بیا رغونې چارې پر مخ یوسي. په روسیه کې د افغان متخصصینو لپاره لویه اړتیا شته.»
د طالبانو حکومت، چې تر اوسه په روسیه کې د ترهګرو سازمان په توګه ثبت و، اوس د کرملین له نظره یو مشروع همکار بلل کېږي.
په تازه توافق کې د طالبانو یوه لوړپوړي پلاوي ژمنه کړې چې له افغانستان نه به له سل تر ۱۰۰۰ پورې "ماهر متخصصین" روسیې ته واستوي.
اوکراینی خبریال دنیس کازانسکي، چې د دونباس له جګړهځپلو سیمو رپوټونه ورکوي، دغه بهیر "نوی غلی اشغال" ګڼي.
هغه وايي: «په ۲۰۲۲ کې دونباسيان جبري جګړې ته بوتلل شول. اوس به طالبان راشي چې د هغوی ځای ونیسي. هغوی ته به ۱۰۰ زره روبله معاش ورکړي، په داسې حال کې چې ځايي خلکو کلونه په۱۵ زره روبلو ژوند کاوه. دا د دونباس د حقیقي ازادۍ په معنی نه دی».
اوکرایني رسنۍ وايي، چې په اشغال شویو سیمو کې د روسي تبلیغاتي رسنیو له قوله، دا "یو اقتصادي پرمختګ" ګڼل شوی.
د افغان کارګرانو د حقوقو برخلیک، امنیتي شرایط، او نور اړوند مسایل لا روښانه نه دي.